Բնապահպաններն ու կենդանասերները շարունակում են սոցիալական հարթակներում բարձրաձայնել անազատ կամ կիսազատ պայմաններում պահվող կենդանիների մասին: Այսօր բնապահպան Կարինե Փանոսյանը հրապարակել է լուսանկարներ և գրել. «Գայլուկ է, պահում են Կիևյանի ՍԱՍ-ին մոտ գտնվող Լա Վիստա ռեստորանում: Ամենաամոթալին, որ այս մասին մեզ հայտնեց մի ֆրանսուհի:
Դե ինչ ասեմ, ոնց ասեմ...»:
«Գեոմայնինգ» ՍՊԸ-ն բնապահպանական փորձաքննության է ներկայացրել Վայոց ձորի մարզի Վարդենիսի բազմամետաղների հանքերևակման տարածքում 2017-2019 թթ-ին երկրաբանական ուսումնասիրությունների փոփոխված ծրագիրը: Այս մասին տեղեկանում ենք ՀՀ բնապահպանության նախարարություն ներկայացրած հայտից:
Նշենք, որ ներկայացված նախագիծն անցել է հանրային լսումների բոլոր փուլերը, բայց բնապահպանական փորձաքննական գործընթացը դեռ չի ավարտվել:
Վարդենիսի բազմամետաղների հանքերևակումը գտնվում է Վարդենիս լեռնագագաթից 1...
«Հիմա իրավիճակը բավական լուրջ է: Ինչպես գիտեք, այս տարի մենք ունեցանք լուրջ բնապահպանական խնդիրներ հրդեհավտանգ վիճակի հետ: Սա լուրջ խնդիրներ կարող է առաջացնել»,- այս մասին օգոստոսի 31-ին «Ելակետ» մամուլի ակումբում լրագրողների հետ զրույցում ասաց բնապահպան, «Սիվիլվոյս» ՀԿ փորձագետ Սիլվա Ադամյանը:
«SOS գայլեր նախաձեռնությունը տարիներ շարունակ պայքարում է այս իրավիճակի դեմ՝ փորձելով նաև կապեր հաստատել գիտական հաստատությունների հետ՝ ձգտելով նրանց դուրս բերել դեպի անտառ, որպեսզի նրանք մշտադիտարկում անեն, բայց ցավոք սրտի նաև գիտական կազմակերպություններն ասում են՝ մենք հնարավորություն չունենք, այդ ֆինանսները չկան: Իրականում դա ծախսատար աշխատանք է»,- այս մասին այսօր «Ելակետ» մամուլի ակումբում լրագրողների հետ զրույցում ասաց բնապահպան, «Սիվիլվոյս» ՀԿ փորձա...
«Հիմա իրավիճակը բավական լուրջ է: Ինչպես գիտեք, այս տարի մենք ունեցանք լուրջ բնապահպանական խնդիրներ հրդեհավտանգ վիճակի հետ: Սա լուրջ խնդիրներ կարող է առաջացնել»,- այս մասին այսօր «Ելակետ» մամուլի ակումբում լրագրողների հետ զրույցում ասաց բնապահպան, «Սիվիլվոյս» ՀԿ փորձագետ Սիլվա Ադամյանը:
«Ուղղակի կրակել գայլերի ոհմակի վրա, գայլերի վրա, առանց հասկանալու ինչպիսի քանակություն կա Հայաստանում գայլերի, ինչպես են նրանք ապրում, որ լանդշաֆտներն են իրենցով ավելի շա...
ՀՀ բնապահպանության նախարարության ենթակայության տակ գտնվող բնության հատուկ պահպանվող տարածքներում նախատեսված ընթացակարգերով իրականացվում են պահպանմանն ուղղված միջոցառումներ:
«Սևան» ազգային պարկ» ՊՈԱԿ-ի պահպանության բաժնի աշխատակիցներն ապօրինի ձկնորսության վերաբերյալ կազմել են բնապահպանական խախտումների 9 արձանագրություն: Առգրավվել է 13 պոլիէթիլենային ձկնորսական ցանց, 213 «սիգ» տեսակի ձուկ և 105 խեցգետին: 91 ձուկ հանձնվել է Սևանի թիվ 3 «Հեքիաթ» ՀՈԱԿ-ին, 47...
Հայաստանը կունենա կենսաբազմազանության պահպանության և բնապահպանական կրթության ազգային կենտրոն, որը կստեղծվի Վայրի բնության և մշակութային արժեքների պահպանման հիմնադրամի (FPWC) նախաձեռնությամբ։ Ծրագրի կենսունակությունը և անհրաժեշտ ռեսուրսների ծավալները գնահատելու նպատակով Նիդերլանդներից Հայաստան է եկել Ամստերդամի «Արտիս» թագավորական կենդանաբանական այգու տնօրեն Հայկ Բալյանի գլխավորած մասնագիտական խումբը:
«Կենտրոնի գլխավոր նպատակը կլինի կրկին միավորել մարդկանց ու բնությունը, քանի ո...
Հունիսի 16-ին, ժամը 11:15-ին ահազանգ է ստացվել, որ Արագածոտնի մարզի Նոր Եդեսիա գյուղի արոտավայրում գայլերը հոշոտել են մոտ 100 ոչխար:
Ահազանգի վերաբերյալ տեղեկատվությունը փոխանցվել է մարզպետարանի գյուղատնտեսության և բնապահպանության վարչության պետին և Ճգնաժամային կառավարման ազգային կենտրոնում գյուղատնտեսության նախարարության ներկայացուցչին:
«Ես անձամբ չեմ հանդիպել, բայց որսագողությունը Հայաստանում առաջնային խնդիրներից մեկն է, որը նպաստում է գայլերի և արջերի կողմից տնտեսությունների վրա հարձակվելուն». այս մասին մեզ /EcoNews.am բնապահպանական տեղեկատվական կայք/ հետ զրույցում ասաց բնապահպան Կարինե Փանոսյանը:
«Մենք պարբերաբար տիկին Սիլվա Ադամյանի հետ անդրադառնում ենք գայլերի խնդրին և միշտ բարձրաձայնում ենք այս հարցը՝ ինչո՞ւ է գալը հարձակվում տնտեսության վրա, որովհետև նա չունի սննդային բազա: Իսկ ինչո՞ւ չունի, որով...
ԷկոԼուր
Ջերմուկի վարչական տարածքում «Արսքար» ՍՊԸ-ն մտադիր է շահագործել Ջերմուկի բազալտի հանքը:
Ըստ ներկայացված հայտի` «Ջերմուկի բազալտի հանքավայրի տարածքը դուրս է «Ջերմուկ» ջրաբանական և «Հերհերի նոսրանտառային» պետական արգելավայրերի տարածքներից, հետևաբար, հանքավայրում իրականացվելիք օգտակար հանածոյի արդյունահանման աշխատանքները բացասաբար չեն անդրադառնա բնության հատուկ պահպանվող տարածքների էկոլոգիական հավասարակշռության վրա»:
Նշենք, որ Հայաստանի կառա...
Երևանի կենդանաբանական այգու արջերի և գայլերի նոր ազատավանդակի վերակառուցման աշխատանքների համար Երևանի քաղաքապետարանը պայմանագիր է կնքել «Բիդեք» ՍՊԸ-ի հետ: Պայմանագրի ընդհանուր գինը կազմել է մոտ 187 միլիոն 500 հազար դրամ:
Նոր ազատավանդակի վերակառուցման աշխատանքների համար դիմել են երկու ընկերություն՝ «Բիդեք» և «Հիդրովերանորոգում» ՍՊԸ-ները: Վերջինիս հայտում նշված գումարն ավելի քիչ է եղել՝ մոտ 127 միլիոն դրամ: Սակայն, հաղթող չի ճանաչվել, քանի որ «վճարման պա...
ՀՀ կառավարությունը սույն թվականի օգոստոսի 18-ի որոշմամբ Հայաստանի 10 մարզերում կգործեն 40 որսահանդակներ:
Որոշման հիմնավորման համաձայն՝ մինչ այդ որսն իրականացվում էր Հայաստանի Հանրապետության ամբողջ տարածքում, ինչի արդյունքում էլ դժվարացել է որսի ռեսուրսի /պաշարի/ օգտագործման կառավարման գործընթացն ու վերահսկումը
Որոշման ընդունումը պետք է ապահովի որսի կենդանիների կայուն օգտագործման գործընթացի կանոնակարգումն ու վերահսկումը:
Որսահանդակները կազմավորվելու են որպես՝
-հանրային օգտագործման (պետակ...
Հուլիսի 4-ին, ժամը 11.50-ին տեղեկություն է ստացվել, որ Լոռու մարզի Ուռուտ գյուղի 2-րդ փողոցի 1–ին նրբանցքի տներից մեկի անասնագոմում գայլերը հոշոտել են գյուղացուն պատկանող 17 գլուխ ոչխար, վնասել՝ 4-ը:
Տեղեկատվությունը փոխանցվել է մարզպետարանի գյուղատնտեսության և բնապահպանության բաժին, ինչպես նաև ՃԿԱԿ-ում գյուղատնտեսության նախարարության ներկայացուցչին:
Մարզպետարանում ստեղծվել է հանձնաժողով վնասի չափը ճշտելու նպատակով:
Աղավնի-դոխ, աղավնյակ, վարուժնյակ (որձ)
Ագռավ-ագռավաձագ
Այծ-ուլ, ալոջ (էգ)
Այծյամ-այծեմնիկ
Առյուծ-կորյուն
Արծիվ-արծվաձագ
Արջ-քոթոթ, թոժյուն
Բազե-գավազ
Գայլ-լակոտ
Գորտ-շերեփուկ
Եղնիկ-եղնորթ
Էշ-քուռակ
Խոզ-խոճկոր, գոճի
Կատու-փիսիկ
Կով, եզ, ցուլ- հորթ (արջառ - արու, երինջ - էգ)
Ձի-մտրուկ, քուռակ
Շուն-լակոտ, սկունդ
Ոչխար-գառ
Ուղտ-ուղտաձագ
Վագր-կորյուն
Օձ-օձակորյուն
ՀՀ արտակարգ իրավիճակների նախարարությունում հունիսի 6-ին ժամը 09.26-ին տեղեկություն է ստացվել, որ Լոռու մարզի Սարամեջ գյուղում ժամը 04.00-ի սահմաններում գայլերը հոշոտել են Խ. Պ.-ին պատկանող 30 ոչխար, վնասել՝ 5-ը:
Դեպքի մասին տեղեկացվել է մարզպետարանի գյուղատնտեսության և բնապահպանության բաժինը:
Ինչպես տեղեկացրին ՀՀ արտակարգ իրավիճակների նախարարությունից, կստեղծվի հանձնաժողով վնասի չափերը որոշելու համար:
Սույն թվականի մայիսի 23-ին՝ ժամը 10:30-ին, Վայոց ձորի մարզի Գլաձորի գյուղապետարանում, տեղի կունենան «Վայկ Մետալ» ՍՊԸ-ի Գլաձորի բազմամետաղային հանքավայրի արդյունահանման նախագծի շրջակա միջավայրի վրա ազդեցության նախնական գնահատման հայտի վերաբերյալ հանրային քննարկումներ:
Գլաձորի բազմամետաղային հանքավայրը գտնվում է ՀՀ Վայոց ձորի
մարզի Գլաձոր համայնքում: Գլաձորը Վայոց ձորի մարզկենտրոն Եղեգնաձորից գտնվում է 3 կմ հեռավորության վրա: Հանքավայրից 6-10 կմ հեռավորության վրա գտնվում են Վերնաշեն,...
Կանթեղախոտ մեծ (լատ.՝ Chelidónium május, ռուս.՝ Чистоте́л большо́й) ծիծեռնախոտ, դեղին կոճ, ծիծեռնադեղ, ծիծղան ծաղիկ, ծիծռան խոտ, ծիծռան ծաղիկ, հողմափայտ, մամերան, մամիրան։
Տարածումը Հայաստանում
Հանդիպում է մեր հանրապետության ոչ բարձր լեռնային գոտիներում, ծովի մակերևույթից մինչև 1500 մ բարձրության վրա, հիմնականում բանջարանոցներում, աղբուտներում, ստվերոտ տեղերում, այգիներում, անտառի հատված տեղերում և այլուր, գերադասելով խոնավ ու պարարտ հողերը։
Նկարագրությունը
Կակաչազգիների ընտանի...
Հիրիկ կամ զամբեղ (լատ.՝ Iris), հիրիկազգիների ընտանիքի բազմամյա, կոճղարմատավոր խոտաբույսերի ցեղ։
Կենսաբանական նկարագիր
Ցողունի բարձրությունը 10-35 սմ է։ Տերևները թրաձև են, երկար, ծաղիկները՝ կապույտ, մանուշակագույն, սպիտակ կամ դեղին։ Պտուղը տուփիկ է։ Բոլոր տեսակների մոտ տերևները թրաձև են, երկար։ Ծաղիկները խոշոր են, մեկական, մանուշակագույն, սպիտակ, դեղին և այլն։ Պտուղը եռագույն, բազմշասերմ տուփիկ է։ Հայտնի է մոտ 200 տեսակ, տարածված հյուսիսային կիսագնդում։
Հայաստանում
Հայաստանում հանդիպում է 14 ...
Գայլլարդիա (լատ.՝ Gaillardia), բարդածաղկավորների (լատ.՝ Compositae կամ Asteráceae) ընտանիքի ցեղ: Տարածվել է Հարավային և Հյուսիսային Ամերիկաներից: Չորադիմացկուն բազմամյա կամ միամյա բույս է: Ծաղկային այս ցեղն իր անունն ստացել է ի պատիվ 18-րդ դարի ֆրանսիացի դատավոր Գիլարդ դե Չարենտոնեուի (Gaillard de Charentonneau):
Դեկորատիվ ծաղկեգործության մեջ օգտագործում են միամյա գալադիայի տեսակները, որոնք լավ ծաղկում են մինչև ուշ աշուն: Օգտագործվում են երկամյա և բազմամյա տեսակները։ Միամյաներից Gaillard...
Էդգար Ալան Պոն գիտեր` ինչ էր անում իր հայտնի ստեղծագործության մեջ օգտագործելով հենց ագռավի և ոչ թե թռչնի այլ տեսակ: Ագռավը վաղուց ի վեր ասոցացվում է չարագույժ նախանշանների հետ, սակայն գաղտնիք է մնում, թե ինչպիսին է այս թռչունն իրականում: Այս թռչնի մասին այնքան էլ շատ բան չի գրվել: Ուստի մենք որոշեցինք լրացնել այդ բացը և ձեր ուշադրությանը ներկայացնել 10 ուշագրավ փաստ ագռավների մասին:
1. Ագռավները ամենախելացի կենդանիներից են
Այս կենդանիները իրենց խելքով կարող են մրցել շիմպանզեների և դելֆինների հ...
Գայլաթաթ (լատ.՝ Alchemilla), արծաթախոտ, ոսկեծիլ, չտաբլիթ, վարդազգիների (վարդածաղիկներ) ընտանիքի բազմամյա խոտաբույսերի ցեղ։ Հայտնի է մոտ 300, ՀՀ-ում՝ 19 տեսակ՝ գայլաթաթ մետաքսյա (A.sericea), գայլաթաթ հոդավորված (A. heteroschista), գայլաթաթ կոշտ (A. rigida), գայլաթաթ տարակոթուն (A.diversipes) և այլն։ Տարածված է Սյունիքի, Վայոց ձորի, Գեղարքունիքի, Տավուշի, Լոռու, Արագածոտնի և այլ մարզերում։ Աճում է խոտածածկ լեռնալանջերին, առվակների և գետերի ափերին, անտառեզրերին և բացատներում, բարձր լեռնային մարգագե...
Ճրագախոտ (լատ.՝ Orobanche), կաղընձնի, առյուծախոտ, գայլի վիզ, ճրագախոտազգիների ընտանիքի միամյա կամ բազմամյա մակաբույծ, քլորոֆիլազուրկ խոտաբույսերի ցեղ։ Հայտնի է 79 տեսակ։
Կենսաբանական նկարագիր
Ցողունը հաստ է, մսոտ, դեղնավուն, կապտագույն, բաց դարչնագույն՝ պատված մանր ու նուրբ թեփուկներով, որոնք հետզարգացած տերևների հետքեր են, հաճախ՝ ճյուղավորվող, հիմքում՝ պալարանման, բարձրանում է՝ 10-60 սմ։ Ծաղկաբույլը ողկուզանման է կամ ճռճռուկ ճուռակախոտ մազմզոտ ճրագախոտ Մակարդախոտ հասկանման, ծաղիկները՝ սպիտակա...
Առվույտ (լատ.՝ Medicago), բակլազգիների (թիթեռնածաղկավորներ) ընտանիքի միամյա և բազմամյա խոտաբույսերի, հազվադեպ՝ կիսաթփերի ցեղ։ Հայտնի է ավելի քան 150, ՀՀ-ում վայրի վիճակում՝ 10 տեսակ՝ առվույտ գայլուկանման (M. lupulina), առվույտ ցանովի (M. sativa), առվույտ երկնագույն (M. coerulea), առվույտ խավոտ (M. papiilosa), առվույտ տատասկանման (M. tribuloides) և այլն։
Բուսաբանական նկարագրությունԱրմատն իլիկաձև է, ցողունը՝ ճյուղավորվող, բարձրությունը՝ 40-150 սմ, մերկ, երբեմն՝ թույլ թավոտ։ Տերևը բարդ է, եռաբաժան...
Սրոհունդ (լատ.՝ Hypericum), սրոհունդազգիների ընտանիքի բազմամյա, հազվադեպ՝ միամյա խոտաբույսերի, թփերի, կիսաթփերի ցեղ։ Հայտնի է 300 (այլ տըվյալներով՝ 200) տեսակ։
ՀայաստանումՀՀ-ում՝ 11 տեսակ՝
Սրոհունդ անհարթ (H. scabrum),
Սրոհունդ սրածայր (H. acutum),
Սրոհունդ խոցված (H. perforatum),
Սրոհունդ ալպիական (H. alpestre) և այլն։
ՏարածումՏարածված է Տավուշի, Լոռու, Գեղարքունիքի, Սյունիքի և այլ մարզերում։ Աճում է ամենուրեք, ժայռաճեղքերում, կիրճերում, անտառեզրերին, մարգագետիններում, աղբոտում հացաբո...
Տերևատ (լատ.՝ Dáphne), գայլահատ, դափնյակ, գոճմակ, գայլախոտ, գոճմակազգիների (Thymelaeaceae), ընտանիքի մշտադալար կամ տերևաթափ թփերի ցեղ։
ՏարածումՏարածված է Արագածոտնի, Շիրակի, Լոռու, Տավուշի, Գեղարքունիքի, Սյունիքի և այլ մարզերի միջին և վերին լեռնային գոտիներում, ենթալպյան նոսրանտառներում։ Աճում է խոնավ և ստվերոտ վայրերում, քարքարոտ թեքությունների վրա և այլ վայրերում։
Կենսաբանական նկարագիրՑողունը գորշավուն կեղևով է, տերևակոթունների հետքերով ծածկված ճյուղերով, բարձրանում է՝ 50 սմ-ից մինչև ...
ՀՀ բնապահպանության նախարարի հրամանով ստեղծված Գայլերի թվաքանակի կարգավորման և միջոցառումների իրականացման հանձնաժողովը սկսում է գայլերի մորթիների ընդունման աշխատանքները:
Այն մեկնարկելու է սույն թվականի ապրիլի 28-ից՝ յուրաքանչյուր հինգշաբթի օրը, ժամը 14.00-ից 18.00-ը, ՀՀ Գիտությունների ազգային ակադեմիայի կենդանաբանության և հիդրոէկոլոգիայի գիտական կենտրոնի կենդանաբանության ինստիտուտի մասնաշենքում /հասցե ք. Երևան, Պ. Սևակի 7 /Քանաքեռ-Զեյթուն վարչական շրջան/, մուտքը բակի կողմից:
Մորթիների մի մասը տ...
Լայն երիզորդ (լատ.՝ Diphyllobothrium latum) կլոր որդերի մակաբույծներ։ Պարազիտում են մարդու բարակ աղիքում, որոշ տվյալներով նաև այն կաթնասուների մոտ որոնք սնվում են ձկներով։ Դիֆիլոբոթրիոզ հիվանդության հարուցիչն է։
Աշխարհագրական տարածում
Դիֆիլոբոթրիոզի օջախներն ամբողջ երկրագնդով մեկ տարածված են մեծ թվով ջրամբարներ ունեցող վայրերում։ Դիֆիլոբոթրիոզը ավելի շատ տարածված է Կարելիայում, Լենինգրադում, Մերձբալթիկայում։ Առանձին օջախներ նշված են Վոլգայի, Դնեստրի և մյուս խոշոր գետերի ափերին։
Diphyllobothri...
Սովորական շնագայլ, չախկալ, ասիական շնագայլ, շեկալա, կամ աֆրիկական գայլ (լատ.՝ Canis aureus), շնազգիների ընտանիքի կաթնասուն:
Արտաքին տեսքըԱրտաքինով նման է գայլի։ Մարմնի երկարությունը 68-105 սմ է, պոչինը՝ 2227 սմ, կենդանի զանգվածը՝ 6-14 կգ։ Դունչը սուր է, պոչը՝ կարճ։ Մազածածկը կոպիտ է, կոշտ, ցածրորակ։ Ձմռանը մորթին մոխրաշիկավուն է, ամռանը՝ կարմրաշիկավուն։ Մեջքին կա մուգ, երկայնակի շերտ։ Դունչը և ոտքերը դեղնակարմիր են, դնչի տակը՝ սպիտակ։
Շնագայլը ավելի թեթև է գայլից, ոտքերը համեմատաբար երկար են, ...
Աքսիս(լատ.՝ Axis axis), եղնիկանմանների (լատ.՝ Cervidae) ընտանիքի ներկայացուցիչ։
Արտաքին տեսքը
Աքսիսընրբագեղ եղնիկ է՝ մորթու շիկակարմրաոսկեգույն երանգով, որի վրա կան սպիտակ բծեր։
ՏարածվածությունըԱքսիսները տարածված են Հիմալայների անտառային նախալեռնային մասերում և Շրի Լանկայում։ Սրանք Հնդկաստանում ամենահաճախ հանդիպող եղնիկներից են, որոնց թվաքանակը անդադար աճում է։ Նրանք չեն հանդիպում միայն չոր և բուսականությունից զուրկ վայրերում։ Հաջողությամբ հարմարվել է Հայաստանի անտառների կլիմային։
Կյանքի ձևը...
Սովորական աղվեսը (լատ.՝ Vulpes vulpes) շնազգիների պատկանող կենդանի է, որը մտնում է իրական աղվեսների տեսակի մեջ` հանդիսանալով տեսակի ամենաշատ հանդիպող կենդանին։ Սովորական աղվեսները ապրում են Հյուսիսային Ամերիկայի, Եվրոպայի և Ասիայի գրեթե բոլոր երկրներում և համարվում են գիշատիչների դասի ամենալայն տարածում ունեցող կենդանին։ Նրանք ապրում են զույգերով կամ փոքր խմբերով և որսում են փոքր կենդանիներ։ Որոշ երկրներում այս աղվեսներն ապրում են մարդկանց հարևանությամբ։ Դժբախտաբար տարիների ընթացքում մարդիկ այս ...
Սովորական շնագայլ, չախկալ, ասիական շնագայլ, շեկալա, կամ աֆրիկական գայլ (լատ.՝ Canis aureus), շնազգիների ընտանիքի կաթնասուն:
Արտաքին տեսքըԱրտաքինով նման է գայլի։ Մարմնի երկարությունը 68-105 սմ է, պոչինը՝ 2227 սմ, կենդանի զանգվածը՝ 6-14 կգ։ Դունչը սուր է, պոչը՝ կարճ։ Մազածածկը կոպիտ է, կոշտ, ցածրորակ։ Ձմռանը մորթին մոխրաշիկավուն է, ամռանը՝ կարմրաշիկավուն։ Մեջքին կա մուգ, երկայնակի շերտ։ Դունչը և ոտքերը դեղնակարմիր են, դնչի տակը՝ սպիտակ։
Շնագայլը ավելի թեթև է գայլից, ոտքերը համեմատաբար երկար են, ...
Շիկահեր գայլերը կաթնասուն կենդանիներ են։ Մարմնի երկարությունը հասնում է 1 մետրի։ Ունի կարմրագազարագույն երանգ։ Բնակվում է հարավային Ասիայում։ Շիկահեր գայլին անվանում են նաև կարմիր գայլ։ Բնակվում են հարավարևելյան Միացյալ Նահանգներում։ Կարմիր գայլը կամ ասիական վայրի շունը (լատ. Cuon alpinus) բարեկամ է հանդիսանում շնագայլերին, սակայն չափերով զիչում է վերջիններիս։ Մարմնի երկարությունը ոչ ավելի քան 55սմ։ Արուները կշռում են 15-20 կգ, էգերը՝ մինչև 13 կգ։ Կարմիր գայլը արագաշարժ է, ունի զարմանալի, համարյ...
Գայլ, գորշ գայլ կամ մոխրագույն գայլ (լատ.՝ Canis lupus) շնազգիների ամենախոշոր և ամենահայտնի ներկայացուցիչն է, որը հիմնականում բնակվում է Եվրասիայի որոշ տարածքներում և Հյուսիսային Ամերիկայում։ Անհիշելի ժամանակներից գայլը բնակվել է մարդու կողքին, նույն պայմաններում։ Մարդու պես միշտ նույն որսն է արել, եղել է մարդու մրցակիցը։ Ընտելացնելով գայլին մարդը ստեղծել է շանը։ Շնազգիների հիմնական ներկայացուցիչներից են գայլերը, աղվեսները, դաշտագայլերը և 4 տեսակի շնագայլերը։
Գայլի մարմնի երկարությունը 105-160 ...
Գայլեր (լատ.՝ Canis), կաթնասունների դասի շնազգիների (Canidae) ընտանիքի ցեղ։ Գայլի էգը կոչվում է ճույռ։ Գայլերն ապրում են ոհմակներով։ Որսին մասնակցում են թե որձերը, թե ճույռերը։
Մարմնի երկարությունը 105-160 սմ է, քաշը՝ 32- 50 կգ, հազվադեպ՝ մինչև 76 կգ։ Ապրում է տափաստաններում, հատկապես անասուննեբի արոտատեղերում, անապատներում, տունդրայում, հազվադեպ՝ խիտ տայգայում։ Մոխրագույն է, տունդրային գայլն ավելի բաց գույնի է, ձմռանը գրեթե սպիտակ, անտառայինը՝ մուգ, անապատայինը՝ գորշ շիկակարմիր։ Սնվում...
Կառավարությունը 24 669 200 դրամ է է հատկացնում ՀՀ բնապահպանության նախարարությանը Հայաստանում գայլերի դեմ պայքարի համար: Այս որոշումը գործադիրն ընդունեց սույն թվականի ապրիլի 21-ին:
Հայաստանում գայլերի գլխաքանակի կրճատմանն ուղղված կառավարության այս նախաձենությունը մեկնարկել է 2011թ-ից: Պատճառաբանությունն այն է, թե գայլերը կտրուկ ավելացել են եւ հարձակվում են հանրապետության տարբեր համայնքներում ընտանի կենդանիների եւ մարդկանց վրա: ՀՀ բնապահպանության նախարարությունը այս գումարից պետք է պարգեւավճարներ...
Տերևատ (լատ.՝ Dáphne), գայլահատ, դափնյակ, գոճմակ, գայլախոտ, գոճմակազգիների (Thymelaeaceae), ընտանիքի մշտադալար կամ տերևաթափ թփերի ցեղ։
Տարածված է Արագածոտնի, Շիրակի, Լոռու, Տավուշի, Գեղարքունիքի, Սյունիքի և այլ մարզերի միջին և վերին լեռնային գոտիներում, ենթալպյան նոսրանտառներում։ Աճում է խոնավ և ստվերոտ վայրերում, քարքարոտ թեքությունների վրա և այլ վայրերում։
Պտուղը վառ կարմրավուն, թունավոր, հյութալի կորիզապտուղ («հատապտուղ») է։ Դեղաբույս է, պարունակում է գլիկոզիդներ, ճարպայո...
Գոճմակազգիների ընտանիքին պատկանող 0,3-1,5 մ բարձրության թուփ է։ Աճում է ենթալպյան գոտու սաղարթավոր անտառներում, հիմնականում ստվերոտ, հումուսային խոնավ հողերում, ցաքուցրիվ, ոչ մեծ բուսուտներով։ Վաղ գարնանը, երբ ձորակներում ու հեղեղատներում դեռևս նստած է ձյունը, բոլորովին տերևազուրկ բույսի ճյուղերը (այստեղից էլ տերևատ անունը) ծածկվում են նուրբ վարդայասամանագույն ծաղիկներով, որոնք ունենում են վանիլի կամ հակինթի բուրմունք։
Բուժման նպատակով օգտագործում են հիմնականում կեղևը և պտուղները։ Կեղևը մթերում...
Կովկասյան ազնվացեղ եղջերուն կամ մարալըԵղջերուների ընտանիքին պատկանող կենդանի է։
Կարգավիճակը: Տեսակն ընդգրկված է ԲՊՄՄ Կարմիր ցուցակում (ver. 3.1) «Least Concern» կարգավիճակով: ԲՊՄՄ Կարմիր ցուցակի չափորոշիչներով գնահատվում է որպես «Կրիտիկական վիճակում գտնվող»` CR D:
Տարածվածությունը: Ենթատեսակը հանդիպում է Կովկասի, Փոքր Ասիայի և Հյուսիսային Իրանի լեռնային անտառներում:
Տարածվածությունը Հայաստանում: Արդեն 1954 թ–ից ազնվացեղ եղջերուն դիտարկվել է որպես Վրաստանից և Ադրբ...
Հայաստանի կենդանական աշխարհը շատ բազմազան է: Հաշվվում է մոտ 12000 կենդանատեսակ, որոնցից 75-ը` կաթնասուններ, 302-ը` թռչուններ, 43-ը` սողուններ, և ավելի քան 11000-ը` միջատներ ու անողնաշարավորներ:
Շատ կենդանատեսակներ հատուկ են միայն Հայկական լեռնաշխարհին: Օրինակ՝ մուֆլոնը, բեզոարյան այծը, կովկասյան փասիանը, հայկական եղջերավոր օձը: Հայկական էնդեմիկ տասակ է Դարիևսկու իժը: Միաժամանակ բազմաթիվ են հարևան երկրներից ներթափանցած կենդանատեսակները:Տարածված կենդանիներից են գայլը, արջը, նապաստակը, վարազը, չախ...
Գայլերի ակտիվացման խնդիրը բնապահպան Կարինե Դանիելյանը տեսնում է սոցիալական, բնապահպանական ու բարոյական ուղություններով:
«Երևույթը նոր չէ, եղել են հատուկենտ դրսևորումներ, բայց այսպիսի մասսայական վնասների առաջին անգամ ենք առնչվում»,- նշում է բնապահպանը՝ հավելելով, որ, ճիշտ է, պետք է հատուցել այն մարդկանց, որոնց տնտեսությունը տուժել է գայլերի հարձակումներից, բայց խնդիրն այն է, որ պատճառ-հետևանքային կապը մենք չենք տեսնում:
«Երբևէ հարց չի բարձրացվում, թե ինչու այդպես եղավ և որոնք ...
2012 թվականին փետրվարին կառավարությունը որոշում էր ընդունել պարգևավճար տրամադրել գայլաորս կատարող որսորդներին` յուրաքանչյուր գայլի համար 100 հազ. դրամ: Այդ կերպ թույլատրվել է 200 գայլերի ոչնչացումը:
«Փրկենք գայլերին» քաղաքացիական նախաձեռնության կազմակերպիչ Կարինե Փանոսյանը, անդրադառնալով օրենքին և այժմ իրականացվող գալերի մեծածավալ սպանդին, նշեց որ գալերի ոչնչացումը շատ լուրջ խնդիրների կհանգեցնի:
«Գայլերը բնական բալանսի պահապաններն են, անտառի սանիտարները, մենք պետք է պաշտպանեն...
Վերջին շրջանում Հայաստանում ու հատկապես Շիրակի մարզում ակտիվացել են գայլերի հարձակումներ: Չնայած այն իրողությանը, որ վերջին տարիներին մեծ գումարներ են ուղղվել ու հավատիացրել են որ խնդիրը այդպիսով կլուծվի, սակայն այպես էլ չի լուծվել ու ավելին ավելի է խորացել:
«Մարդիկ դեռ շարունակում են լուրջ վնասներ կրել, նրանք վարկով գումարներ են վերցնում, կենդանիներ գնում, արդյունքում սոցիալակն լուրջ բախման առաջ են կանգնում»,-անդրադառնալով վերջին շրջանում գայլերի ակտիվացման դեպքերին ասաց բնապահպան ...
2014թ-ի սիրողական որսի թույլտվության վերաբերյալ հրամանը բնապահպանության նախարարը ստորագրել է օգոստոսի 21-ին: Անգամ սիրողական թույլատրվող որսին դեմ է արտահայտվել բնապահպան Գագիկ Սուխուդյանը:
YerevanNews.am-ի լրագրողի հետ զրույցում բնապահպանը հայտարարեց. «Դա այն որսը չի, որ արվում է մարդուն կերակրելու համար: Հիմա ուղղակիորեն ազարտի համար են որսի գնում մարդիկ: Հայաստանում ընդհանրապես չի կարելի որս անել: Գայլերն են գալիս մոտակա գյուղերը, արջերը: Դա այն պատճառով է, որ նրանց պաշարները արդեն սպա...
Մայիսի 5-ին, ժամը 09.57-ին տեղեկատվություն է ստացվել, որ Վայոց ձորի մարզի Ռինդ գյուղի 10-րդ փողոցի 1-ին նրբանցքի թիվ 4 տան բակում գայլ են նկատել. անհրաժեշտ է փրկարարների օգնությունը:
Դեպքի վայր են մեկնել ՀՆՓԱԻԿ-ի խումբը և ՄՓՎ ՕԽ-ն:
Հրշեջ-փրկարարները քնացրել են գայլին և տեղափոխել Երևանի կենդանաբանական այգի:
Հայաստանի Հանրապետության կառավարությունը 2011թ. փետրվարի 10-ին որոշում է ընդունել ՙԳայլերի թվաքանակի կարգավորման և միջոցառումների իրականցման կարգը հաստատելու մասին՚: Որոշման ընդունման հիմնական նպատակը գայլերի կողմից Հայաստանի տարբեր բնակավայրերի վրա հարձակման նվազեցման անհրաժեշտությունն է:
Պետք է նշել, որ ըստ կառավարության որոշման 2011թ. թույլատրվել է որսալ 100 գայլ, իսկ 2012թ. դրանց որսի թիվը հասցվել է 200-ի: Յուրաքանչյուր սպանված գայլի համար նախատեսված պարգևավճարը կազմում է 100.000 դրամ: Ըստ ...
Հայաստանի Հանրապետության կառավարությունը 2011թ. փետրվարի 10-ին որոշում է ընդունել ՙԳայլերի թվաքանակի կարգավորման և միջոցառումների իրականցման կարգը հաստատելու մասին՚: Որոշման ընդունման հիմնական նպատակը գայլերի կողմից Հայաստանի տարբեր բնակավայրերի վրա հարձակման նվազեցման անհրաժեշտությունն է:
Պետք է նշել, որ ըստ կառավարության որոշման 2011թ. թույլատրվել է որսալ 100 գայլ, իսկ 2012թ. դրանց որսի թիվը հասցվել է 200-ի: Յուրաքանչյուր սպանված գայլի համար նախատեսված պարգևավճարը կազմում է 100.000 դրամ: Ըստ ...
Հայաստանի Հանրապետության կառավարությունը 2011թ. փետրվարի 10-ին որոշում է ընդունել ՙԳայլերի թվաքանակի կարգավորման և միջոցառումների իրականցման կարգը հաստատելու մասին՚: Որոշման ընդունման հիմնական նպատակը գայլերի կողմից Հայաստանի տարբեր բնակավայրերի վրա հարձակման նվազեցման անհրաժեշտությունն է:
Պետք է նշել, որ ըստ կառավարության որոշման 2011թ. թույլատրվել է որսալ 100 գայլ, իսկ 2012թ. դրանց որսի թիվը հասցվել է 200-ի: Յուրաքանչյուր սպանված գայլի համար նախատեսված պարգևավճարը կազմում է 100.000 դրամ: Ըստ ...
Մի խումբ ամերիկահայ բնապահպան-ակտիվիստներ բողոքի ցույց էին կազմակերպել ԱՄՆ-ի Բունբերգ քաղաքի հայկական եկեղեցու դիմաց, որտեղ կիրակի օրը ՀՀ վարչապետ Տիգրան Սարգսյանը հանդիպել էր Հարավային Կալիֆորնիայի ամերիկահայ համայնքի հետ: Բնապահպանները բողոքում էին Հայաստանում կաշառակերության և հանքարդյունաբերության դեմ: Այս մասին հայտնում է ianyanmag.com կայքը:
Ակտիվիստները ունեին պաստառներ «Հայաստանը հանք չէ» և «Հայաստանը վաճառքի համար չէ» նշանագրերով, ինչպես նաև հայ տարբեր օլիգարխների նկարներով:
Այդ նույն...
Մի խումբ ամերիկահայ բնապահպան-ակտիվիստներ բողոքի ցույց էին կազմակերպել ԱՄՆ-ի Բունբերգ քաղաքի հայկական եկեղեցու դիմաց, որտեղ կիրակի օրը ՀՀ վարչապետ Տիգրան Սարգսյանը հանդիպել էր Հարավային Կալիֆորնիայի ամերիկահայ համայնքի հետ: Բնապահպանները բողոքում էին Հայաստանում կաշառակերության և հանքարդյունաբերության դեմ: Այս մասին հայտնում է ianyanmag.com կայքը:
Ակտիվիստները ունեին պաստառներ «Հայաստանը հանք չէ» և «Հայաստանը վաճառքի համար չէ» նշանագրերով, ինչպես նաև հայ տարբեր օլիգարխների նկարներով:
Այդ նույն...
Մի խումբ ամերիկահայ բնապահպան-ակտիվիստներ բողոքի ցույց էին կազմակերպել ԱՄՆ-ի Բունբերգ քաղաքի հայկական եկեղեցու դիմաց, որտեղ կիրակի օրը ՀՀ վարչապետ Տիգրան Սարգսյանը հանդիպել էր Հարավային Կալիֆորնիայի ամերիկահայ համայնքի հետ: Բնապահպանները բողոքում էին Հայաստանում կաշառակերության և հանքարդյունաբերության դեմ: Այս մասին հայտնում է ianyanmag.com կայքը:
Ակտիվիստները ունեին պաստառներ «Հայաստանը հանք չէ» և «Հայաստանը վաճառքի համար չէ» նշանագրերով, ինչպես նաև հայ տարբեր օլիգարխների նկարներով:
Այդ նույն...
