Հողաթափիկ (լատ.՝ Paramecium), ինֆուզորիաների դասի նախակենդանի։
ԿառուցվածքըՄարմինը երկարավուն է, օվալաձև, երկարությունը՝ 0,2 - 0,3 մմ։ Ունի արտաքին ամուր բջջապլազմային և ներքին հատիկավոր շերտեր։ Ամբողջ մարմինը հավասարաչափ ծածկված է թարթիչներով, որոնց շնորհիվ հողաթափիկը շարժվում է։ Մարսողությունը ներբջջային է. բացի սննդառական վակ...
Ամեոբաներ (լատ.՝ Amoebina), արմատոտանիների դասի միաբջիջ կենդանիների կարգ։
Ամեոբայի կենսակերպը, կառուցվածքը և շարժումըՍովորաբար մանրադիտակային չափի (տրամագիծը՝ մինչև 50 մկմ) կենդանիներ են։ Կան նաև «հսկա» ամեոբաներ։ Pelomixa binucleata-ի մեծությունը հասնում է 3 մմ։ Մեծ մասամբ միակորիզ են, չունեն մարմնի կայուն ձև, կմախ...
Տափակ որդեր կամ ծծան որդեր (լատ.՝ Plathelminthes),Trematoda դասի որդեր։ Նրանց տիպը պարունակում է մոտավորապես 15000 տեսակ։ Տափակ որդերը համեմատած կլոր կամ օղակավոր որդերի հետ համարվում են ավելի ցածրակարգ կազմավորված օրգանիզմներ։
Կառուցվածք
Առաջին եռաշերտ կենդանիներն են։ Երրորդ սաղմնային թերթիկը՝ մեզոդերմը ներկայացված է պարենքիմ...
Սպունգներ (լատ.՝ Porifera կամ Spongia), բազմաբջիջ անողնաշարավոր կենդանիների պարզագույն տիպ է։ Ներկայումս հայտնի է սպունգների շուրջ 5000 տեսակ՝ տարածված գլխավորապես ծովերում և օվկիանոսներում։ Ունի 3 դաս՝ կրային սպունգներ, վեցճառագայթանի սպունգներ և սովորական սպունգներ։ Մարմնի բարձրությունը մի քանի մմ-ից մինչև 1.5 մ է։ Ջրային, նստ...
Սև մանգաղաթև (Apus apus), մանգաղաթևների ընտանիքի թռչուն։ Բնադրող-չվող է, տարածված։
Արտաքին կառուցվածքՄարմինը երկարությունը 16-17 սմ է, թևերի բացվածքը՝ 42-48 սմ, կենդանի զանգվածը՝ 90-110 գ, փոքրամարմին է, բարեկազմ ու սրածայր թևերով։ Ընդհանուր գունավորումը սևավուն-դարչնագույն է, գագաթն ու կոկորդը՝ սպիտակավուն, փորը՝ մուգ։ Թափահար...
Սև ամուր (լատ.՝ Mylopharyngodon piceus), ծածանաձկների ընտանիքի ձուկ։ Հայաստան առաջին անգամ ներմուծվել է 20-րդ դարի վերջին տասնամյակում։ Երբեմն հանդիպում է Մեծամոր գետում ու նրա ջրերով սնվող ջրանցքներում, որտեղ պատահականորեն ներթափանցում է ձկնային տնտեսություններից։ Նախընտրում է դանդաղահոս և տղմոտ կամ ավազոտ հատակ ունեցող խոր գետ...
Ներինգի կուրամուկ (լատ.՝ Nannospalax nehringi), կուրամկների ընտանիքի կրծող կենդանի։
ԿառուցվածքըՄարմնի երկար, մինչև 260 մմ է, կենդանի զանգվածը՝ մինչև 450 գ։ ՀՀ-ում հանդիպում է Շիրակի, Ամասիայի և Աշոցքի սարահարթերում, Լոռու մարզի հվ., Արագածոտնի մարզի արևմտյան և հյուսիս - արևմտյան շրջաններում, ունի մոտ 3000 կմ տարածման մակերես։ Բ...
Պարսկական սկյուռ (լատ.՝ Sciurus anomalus), սկյուռանմանների ընտանիքի սկյուռների ցեղի կրծող կենդանի։ ՀՀ-ում տարածված է հյուսիս-արևելյան անտառներում (700-1900 մ բարձրներում)։
Արտաքին տեսքՄարմնի երկարությունը՝ մինչև 260 մմէ, պոչինը՝ 170 մմ Պոչը խավոտ է, տակի մասում՝ 2 կողմի «սանրված»։ Հետևի ոտքերը զգալի երկար են առջևինն...
Պարսկական ավազամուկ (լատ.՝ Meriones persicus), ավազամկների ընտանիքի կաթնասուն կենդանի։ ՀՀ-ում տարածված է Սյունիքի, Վայոց ձորի, Արագածոտնի և այլ մարզերի կիսաանապատային գոտիներում, քարքարոտ հացահատիկային դաշտերում և այլն։
ԿառուցվածքըՄարմնի երկարությունը 17,5 սմ է, պոչինը՝ 18,8 սմ։ Մարմնի վերին մասն ավազագույն է, որովայնը՝ սպիտակա...
Փոքր ճագարամուկ (լատ.՝ Allactaga elater), հնգամատ ճագարամկների ընտանիքի կաթնասուն կենդանի։ Հանդիպում է Արարատյան դաշտում (800-1200 մ բարձրություններում)։
Արտաքին կառուցվածքՄարմնի երկար, մինչև 120 մմ է, պոչինը՝ 175 մմ, կենդանի զանգվածը՝ մինչև 62 գ։ Մարմնի կառուցվածքը տիպիկ է, մեջքի և կողքերի գույնը՝ բաց մոխրադեղնավուն։ Պոչի վրձի...
Հասարակական դաշտամուկ, (լատ.՝ Microtus socialis), համստերանմանների ընտանիքի համստերների ենթաընտանիքի կրծող կաթնասուն կենդանի։
ԲնակությունՀՀ-ում հանդիպում է Հայաստանի, հարավարևելյան և Արարատյան դաշտի կիսաանապատների առանձին կղզիացած վայրերում, որտեղ գերիշխում են դաշտավլուկազգիներով և դաշտավլուկաօշինդրային խմբակցություններով հարու...
Ջրային դաշտամուկ (լատ.՝ Arvicola terrestris) կամ ջրառնետ, ջրամուկ, եվրոպական ջրառնետ, համստերանմանների ընտանիքի դաշտամկների ենթաընտանիքի կրծող կաթնասուն կենդանի։
Մարմնի երկարությունը մինչև 25 սմ է, պոչինը՝ 15 սմ։ Մեջքի մորթին ու պոչը միագույն են՝ մուգ դարչնագույնից սև, փորինը՝ մոխրագույն։ Մորթին խիտ է, որակյալ, լավ տարբերակված։...
Սպիտակափոր ոզնի (լատ.՝ Erinaceus concolor) կամ Արևելաեվրոպական ոզնի, միջատակերների կարգի ոզնիների ընտանիքի կաթնասուն կենդանի։ Տարածված է անտառային, տափաստանային և կիսաանապատային գոտիներում։ Ապրում է բացատներում, պուրակներում, այգիներում, գետահովիտներում, որտեղ կան թփուտներ, մրգատու ծառեր։ Հիմնականում վարում է գիշերային կյանք։ Ցե...
Եռագույն գիշերաչղջիկ (լատ.՝ Myotis emarginatus), չղջիկների ենթակարգի հարթաքիթ չղջիկների ընտանիքի կաթնասուն կենդանի։
Արտաքին կառուցվածքըՉափերով մոտ է Նատերերի գիշերաչղջիկին. մարմնի երկարությունը 43-55 մմ է, պոչինը՝ 38-44 մմ, նախաբազկինը՝ 39-44 մմ. Գորշ ականջախեցիները նկատելի արտահայտված են եռագույն մորթու (այստեղից՝ անվանումը) ը...
Սրականջ գիշերաչղջիկ (լատ.՝ Myotis blythi), չղջիկների ենթակարգի հարթաքիթ չղջիկների ընտանիքի կաթնասուն կենդանի։
ՏարածվածությունըԱրեալն ընդգրկում է Հարավային Եվրոպան, Արևմտյան Ուկրաինան, Մոլդովան, Ղրիմը, Կովկասը, Հյուսիսային Աֆրիկան, Առաջավոր, Փոքր և Կենտրոնական Ասիան, Իրանը, Աֆղանստանը։
Հայաստանի Հանրապետությունում հանդիպում է կ...
Եվրոպական լայնականջ չղջիկ (լատ.՝ Barbastella barbastella), չղջիկների ենթակարգի հարթաքիթ չղջիկների ընտանիքի կաթնասուն կենդանի։ Անդրկովկասում չափազանց քչաքանակ է։
Արտաքին կառուցվածքՄիջին մեծության չղջիկ է. մարմնի երկարությունը 45-50 մմ է, պոչինը՝ 41-44 մմ, նախաբազկինը՝ 36-41 մմ. Ասիական լայնականջ չղջիկից տարբերվում է համեմատաբար ...
Փոքր պայտաքիթ (լատիներեն` Rhinolophus hipposideros), չղջիկների ենթակարգի պայտաքիթ չղջիկների ընտանիքի կաթնասուն կենդանի։
ՏարածվածությունըՏարածված է Մեծ Բրիտանիայում, Աֆրիկայից մինչև Իռլանդիա, Հարավային Լեհաստան, Կենտրոնական և Հարավարևելյան Կովկասում, Փոքր, Առաջավոր և Միջին Ասիայում։ ՀՀ-ում հանդիպում է բոլոր մարզերում։ Արցախում ո...
Մեծ պայտաքիթ (լատիներեն` Rhinolophus ferrumequinum), չղջիկների ենթակարգի պայտաքիթ չղջիկների ընտանիքի կաթնասուն կենդանի։
ՏարածվածությունըԲնակվում է Հարավային Պալեոարկտիկայում, Մեծ Բրիտանիայից մինչև Ճապոնիա, Իրանում, Պակիստանում, Հյուսիսային Հնդկաստանում, Հյուսիսարևելյան Աֆրիկայում։ Հայաստանում հանդիպում է բոլոր մարզերում։ Արցախո...
Աքսիս(լատ.՝ Axis axis), եղնիկանմանների (լատ.՝ Cervidae) ընտանիքի ներկայացուցիչ։
Արտաքին տեսքը
Աքսիսընրբագեղ եղնիկ է՝ մորթու շիկակարմրաոսկեգույն երանգով, որի վրա կան սպիտակ բծեր։
ՏարածվածությունըԱքսիսները տարածված են Հիմալայների անտառային նախալեռնային մասերում և Շրի Լանկայում։ Սրանք Հնդկաստանում ամենահաճախ հանդիպող եղնիկներից ...
Քարակզաքիսը գիշատիչ կաթնասուն է կզաքիսայիններ ընտանիքից (Mustelidae)։ Կզաքիսներից ամենատարածվածն է Եվրոպայում և կզաքիսների միակ տեսակն է, որը չի վախենում ապրել մարդկային բնակավայրերի մոտ։
Արտաքին կառուցվածքՄարմնի երկարությունը 45–54 սմ է, պոչինը՝ 27–37 սմ, կենդանի զանգվածը՝ 2,5 կգ։
ՏարածվածությունՔարակզաքիսը բնակու...
