Սպիտակապոչ արծիվ (լատ.՝ Haliaeetus albicilla), ճուռակների ընտանիքի թռչուն։ Կլոր տարի չվահյուր է, հազվագյուտ։
Արտաքին կառուցվածքՄարմնի երկարությունը 70-90 սմ է, թևերի բացվածքը՝ 200-240 սմ, կենդանի զանգվածը՝ 3-6,5 կգ։ Խոշոր գիշատիչ թռչուն է՝ լայն թևերով։ Մարմինը դարչնագույն է, թափահարող փետուրները՝ սևավուն-դարչնագույն, կտուցը հզո...
Սպիտակախածի կեռնեխ (Turdus torquatus), կեռնեխների ընտանիքի պատկանող թռչուն։
Արտաքին կառուցվածքՍպիտակախածի կեռնեխի մարմնի վերին մասը անփայլ սև է, կտնառքի վրա ունի կիսալուսնաձև սպիտակ հատված, թևերի վրա կան երկայնակի սպիտակ շերտեր։ Էգերը դարչնամոխրագույն են՝ կտնառքի սպիտակ հատվածը ունի դարչնագույն երանգ։ Քաշը՝ 92-111 գ, թևի երկարո...
Սպիտակ խաղտտնիկ (Motacilla alba), խաղտտնիկների ընտանիքի պատկանող թռչուն։ ՀՀ-ում բնադրվող, չվող թռչուն է, իսկ որոշ տաք շրջաններում՝ նաև նստակյաց։
Արտաքին կառուցվածքՍպիտակ խաղտտնիկը սլացիկ կեցվածքով, երկար պոչով թռչուն է, գլխի գագաթից դեպի ծոծրակը, կոկորդը և կրծքի վերին մասը սև է, ճակատը, այտերը, կզակը, պարանոցը, որովայնը՝ սպիտակ...
Սոսնձակեռնեխ (Turdus viscivorus), կեռնեխների ընտանիքի պատկանող թռչուն։
Նկարագրությունը
Սոսնձակեռնեխի մարմնի վերին մասը մոխրագույն է, պոչի ծածկող փետուրները ունեն դեղին երանգ, թևի թափահարող փետուրները մոխրասև են, որովայնը սպիտակ է՝ շիկավուն երանգով և կաթիլանման մոխրասև պտերով։ Կրծքի վրա պտերն ավելի են խոշորանում, ձուլվելով մեկը...
Սինակեռնեխ (Turdus pilaris), կեռնեխների ընտանիքի պատկանող թռչուն։
ՆկարագրությունըՍինակեռնեխը խոշոր կեռնեխ է։ Մեջքը և թևերը ձիթապտղագույն են, կրծքի ստորին մասը և որովայնը՝ սպիտակ, կաթիլանման սև պտերով, թևերի թափահարող փետուրները մոխրասև են, կզակը, կոկորդը, կտնառքը և կուրծքը շիկադեղնավուն՝ մուգ բծիկներով, պոչը մոխրասև է։
Կենսակե...
Սերինոսազգիներ (Fringillidae), ճնճղուկազգիների կարգի թռչունների ընտանիք։
Արտաքին կառուցվածքՄիջին և փոքր չափի թռչուններ են։ Արուներն էգերից վառ են գունավորված, փետուրների մեջ գերակշռում են կարմիր և դեղին երանգները։ Հայտնի է 138 տեսակ, տարածված են ամենուրեք։ Սերինոսազգիների մեծ մասն ապրում է անտառներում, թփուտներում, կան նաև անապ...
Սարյակներ (լատ.՝ Sturnus), ճնճղուկանմանների կարգի թռչուններ։ Սարյակների ցեղի մեջ մտնում են գրեթե 111 տեսակներ, որոնց ներկայացուցիչները քիչ են տարբերվում միմյանցից թե արտաքինով և թե կենսակերպով։ ՀՀ-ում հանդիպում են 2 տեսակ՝ սովորականը և վարդագույնը։
ԱպրելակերպՍարյակները սովորաբար չվող, երամային թռչուններ են։ ՀՀ տարածքում բնակվող...
Սապսան (լատ.՝ Falco peregrinus), բազեների կարգի գիշատիչ թռչուն։ Սապսանը բնադրող-չվող է։ Բնակվում է ժայռերում, հաճախ զբաղեցնում է ագռավների բները։ Զոհին որսում է հիմնականում թռիչքի ընթացքում։ Գրանցված է ՀՀ Կարմիր գրքում։ Համեմատաբար խոշոր թռչուն է, թևերի ծայրերը սուր են, պոչը նմանվում է սեպի։ Աչքի է ընկնում գույների ցայտերանգությ...
Մոխրագույն շամփրուկ (Lanius excubitor), շամփրուկների ընտանիքին պատկանող թռչուն։
Արտաքին կառուցվածքՄոխրագույն շամփրուկը շամփրուկներից ամենախոշորն է։ Գլխի վերին մասը, մեջքը և պոչի ծածկող փետուրները բաց մոխրագույն են, կտուցի հիմքից դեպի աչքը և ականջը տարածող լայն շերտը, թևերը և պոչը՝ սև, պոչի եզրային փետուրները և որովայնը՝ սպիտակ,...
Միջերկրածովյան բազե (լատ.՝ Falco biarmicus), բազեների ընտանիքի խոշոր գիշատիչ թռչուն։ Միջերկրածովյան բազեն բնադրող-չվող է։ Չնայած աշխարհում թվաքանակի աճի միտում է նկատվում, ՀՀ-ում համարվում է հազվագյուտ թռչուն։
ՀՀ-ում առաջին անգամ հայտնաբերվել է 1960-ական թվականներին։
ԿենսակերպԵրգում է՝ երկար ժամանակ նույն տեղում նստած։ Բնակվու...
Մարգագետնային ձիաթռչնակ (Anthus pratensis), խաղտտնիկների ընտանիքի պատկանող թռչուն։
Արտաքին կառուցվածքՄարգագետնային ձիաթռչնակի մարմնի վերին մասը խայտերանգ է, ձիթապտղագույն, գլխի վրա կան երկայնակի բծեր, մեջքի վրա բծերն ավելի խոշոր են։ Թևերի թափահարող փետուրները և պոչը դարչնագույն են՝ երիզված բաց գույնի շերտով, որովայնը սպիտակ է՝ ...
Հավազգիներ կամ հավանմաններ (Galliformes), թռչունների կարգ։
Ընդհանուր բնութագիրՀիմնականում միջին մեծության թռչուններ են։ Կենդանի զանգվածը՝ 80-120 գ-ից (լոր) մինչև 6 կգ (խլահավ)։ Կտուցը կարճ է, ամուր, ոտքերը՝ ուժեղ, հարմարված քայլելուն և վազելուն, թևերը՝ կարճ, լայն։ Արուներն էգերից խոշոր են, ավելի վառ գունավորված։ Սնվում են բուսա...
Կարմրակատար շամփրուկ (շամփրուկների ընտանիքին պատկանող թռչուն։ ՀՀ-ում բնադրվող, չվող թռչուն է։
Արտաքին կառուցվածքԿարմրակատար շամփրուկի գլուխը շագանակագույն է, թևերը, պոչը, ճակատը և աչքից դեպի ականջը ու ծոծրակը տարածվող շերտերը սև են, թևի վրա ունի սպիտակ շերտ, որն ավելի լավ է երևում թռիչքի ընթացքում, վերին կտուցի հիմքում ունի սպի...
Կապույտ քարակեռնեխ (Monticola solitarius), կեռնեխների ընտանիքի պատկանող թռչուն։ ՀՀ-ում բնադրվող, չվող թռչուն է։
Արտաքին կառուցվածքԿապույտ քարակեռնեխի ընդհանուր փետրավորումը մուգ երկնագույն է, էգերը դարչնամոխրագույն են՝ երկնավուն երանգով։ Կոկորդը շիկավուն է, թևերը և պոչը՝ դարչնասև։ Արուները նման են էգերին։ Քաշը՝ 75-110 գ, թևի եր...
Լեռնային ձիաթռչնակ (Anthus spinoletta), խաղտտնիկների ընտանիքի պատկանող թռչուն։
Արտաքին կառուցվածքԼեռնային ձիաթռչնակի մարմնի վերին մասը և պոչը ծածկող փետուրները մոխրագույն են։ Թևերը և պոչը մոխրագույն են, որովայնը և պոչի եզրային փետուրները՝ սպիտակ, կոկորդը, կտնառքը և կուրծքը՝ շիկավարդագույն։ Քաշը՝ 18-25 գ, թևի երկարությունը՝ 80-9...
Լեռնային խաղտտնիկ (Լատիներեն՝ Motacilla cinerea), խաղտտնիկների ընտանիքի պատկանող թռչուն։
ՆկարագրությունըԼեռնային խաղտտնիկի մարմնի վերին մասը մոխրագույն է, պոչը և թևերը գորշասև են, պոչի եզրային փետուրները սպիտակ են, կոկորդը և որովայնը՝ սպիտակավուն, որովայնը և պոչը ծածկող փետուրները՝ դեղնավուն։ Պոչը մարմնից երկար է։ Գարնանը արուի...
Ժուլան (Lanius cristatus), շամփրուկների ընտանիքին պատկանող թռչուն։
Արտաքին կառուցվածքԺուլանը զգալիորեն փոքր է շամփրուկների մյուս տեսակներից։
Մարմնի երկարությունը 17սմ է, թևերի բացվածքը՝ 24-28 սմ, կենդանի զանգվածը՝ 20-48 գ։ Կտուցը հաստ է, ծայրը՝ ներքև կեռված, թևերը՝ կարճ, պոչը՝ դարչնագույն կամ սև։ Հասուն արուի գլուխը կապույտ-մո...
Ժայռային ծիծեռնակ (Ptyonoprogne rupestris), ծիծեռնակների ընտանիքի պատկանող թռչուն։ ՀՀ-ում բնադրվող, չվող թռչուն է։
Արտաքին կառուցվածքԺայռային ծիծեռնակի գլուխը և մեջքը բաց մոխրագույն են, կոկորդը, կտնառքը և կուրծքը՝ շիկավուն երանգով, պոչի և թևերի ստորին մակերեսը՝ մուգ դարչնագույն, որովայնը՝ մոխրաշիկավուն։ Պոչի սրանկյուն կտրվածքը ...
Երգող կեռնեխ (լատ.՝ Turdus philomelos), կեռնեխների ընտանիքի պատկանող թռչուն։
ՆկարագրությունըԵրգող կեռնեխի մարմնի վերին մասը ձիթապտղագույն է, թևերի թափահարող փետուրները մուգ դարչնագույն են, մարմնի ստորին մասը սպիտակ է՝ շիկավուն երանգով կլոր պտերով։ Պտերը որովայնի հատվածում նոսր են և գունաթափված, կտուցը մոխրասև է։ Ոտքերը դեղին են...
Եղջերավոր արտույտ (անգլ.՝ Eremophila alpestris), արտույտների ընտանիքին պատկանող թռչուն։ Հայաստանում նստակյաց է, տարածված։
ՆկարագրությունըՄարմնի երկարությունը 14-17 սմ է, թևերի բացվածքը՝ 30-35 սմ, կենդանի զանգվածը՝ 36-39 գ։
Մարմինը բաց դարչնագույն է, դիմային մասը՝ ինքնատիպ սև ու սպիտակավուն նախշերով։ Հասուն արուի գլխի 2 ...
