Թշշան կարապ (լատ.՝ Cygnus olor), բադերի ընտանիքի թռչուն։ Հայաստանում պատահական չվահյուր է։
Արտաքին կառուցվածքՄարմնի երկարությունը 145-160 սմ է, թևերի բացվածքը՝ 208-238 սմ, կենդանի զանգվածը՝ 8-13 կգ։ Երկար վիզը ոլոր է՝ վեր պահած դիրքում։ Պոչը երկար է, ծայրը՝ սուր։ Հասունը գրեթե ամբողջությամբ սպիտակ է, կտուցը՝ նարնջագույն ու սև, ...
Շերամ, թթենու մետաքսագործ, կերպասագործ (լատ.՝ Bombyx mori), իսկական մետաքսագործների (Bombycidae) ընտանիքի թիթեռ։ Թևերի բացվածքը 4-6 սմ է, բերանային ապարատը թերզարգացած է և չի սնվում։ Թրթուրը (շերամորդը) սնվում է թթենու տերևներով։
Կերակրման բնականոն պայմաններում (23-25°) թրթուրային փուլը տևում է 22-30 օր, որի ընթացքում թրթու...
Անդրկովկասյան փասիան կամ սովորական փասիան (լատ.՝ Phasianus colchicus), փասիանների ընտանիքի թռչուն։ Նստակյաց է, հազվագյուտ։
Արտաքին կառուցվածքՄարմնի երկարությունը 53-89 սմ է, թևերի բացվածքը՝ 70-90 սմ, կենդանի զանգվածը՝ 720-1200 գ։ Խոշոր է, պոչը՝ երկար ու սուր, դեղնականաչավուն, զոլավոր։ Հասուն արուի ընդհանուր գունավորումը ոսկեգու...
Ձի (լատ.՝ Equus ferus caballus), ընտելացված կենդանի և բառացությամբ Պրժևալսկու ձիու, վայրի ձիու միակ պահպանված ենթատեսակը։ Ձիերի ընտալացումը մարդու կողմից սկսվել է մոտավորապես մ.թ.ա. 4000 թ-ին, իսկ արդեն մ.թ.ա. 3000 թ-ին ձին մարդու օգնությամբ տարածվեց աշխարհով մեկ։ Ներկայումս գոյություն ունեն ձիերի բազմաթիվ ցեղատեսակներ, որոնք հա...
Ընտանի կատուներ կամ պարզապես կատուներ (լատ.՝ Felis catus) մորթավոր, ընտելացված և մսակեր կաթնասուններ, որոնք պատկանում են կատվազգիների ընտանիքին։
Կատուներն ընտելացվել են մարդու կողմից մոտ 10.000 տարի առաջ և այժմ համարվում են աշխարհի ամենապոպուլյար ընտանի կենդանիները։Ենթադրվում է, որ ժամանակակից կատուները ծագել է աֆրիկյան վայրի կ...
Ուղտեր (լատ.՝ Camelus), ուղտանմանների ընտանիքի ցեղ։ Խոշոր կենդանիներ են։ Բնակվում են անապատներում, կիսաանապատներում և տափաստաններում։ Ներկայումս գոյություն ունի ուղտերի երկու տեսակ՝
Երկսապատավոր ուղտ (լատ.՝ Camelus bactrianus)
Միասապատավոր ուղտ (լատ.՝ Camelus dromedarius)։
Ներկայումս ուղտերի մեծամասնությունը ընտելացված է, սակ...
Հավ (լատ.՝ Gallus gallus domesticus, արուն` աքաղաղ կամ աքլոր), թվաքանակով աշխարհում ամենամեծ և ամենատարածված ընտանի թռչուններն են: Պատկանում են հավազգիների կարգին: Կարողանում են թռչել, սակայն ոչ հեռու և շատ վատ: Հավերը մարդու կողմից բուծվում են միս, ձու, ինչպես նաև փետուր և աղվափետուր (բմբուլ) ստանալու համար, որպես պարարտանյութ ...
Աղավնիներ կամ իսկական աղավնիներ(լատ.՝ Columbidae), թռչունների ցեղ։ Աղավնանմանների կարգի թռչունների այս ընտանիքն ընդգրկում է 297 տեսակ։Աղավնանմանների կարգի թռչունների այս ընտանիքն ընդգրկում է 297 տեսակ: ՀՀ-ում տարածված է 6 տեսակ՝ հոբալը, անտառային աղավնին, սովորական տատրակը, թխակապույտ աղավնին, օղակավոր տատրակը և փոքր տատրակը: Սր...
Սովորական գետաձի կամ Հիպոպոտամ, (լատ.՝ Hippopotamus amphibius) կենդանիների թագավորության, քորդավորների տիպի, կաթնասունների դասի, երկսմբակավորների կարգի և գետաձիերի ընտանիքի գետաձի։ Սովորական գետաձին խոշոր խոտակեր կենդանի է։ Մարմնի երկարությունը հասնում է 3-5,4 մ-ի, որից 35 սմ-ը պոչն է, բարձրությունը՝ մոտ 1,5 մ-ի, կենդանին կշռում...
Նավախեցիներ, (անգլ.՝ Nautilus), գլխոտանի փափկամորթների դասի նաուտիլոիդների վերնակարգի անողնաշարավոր կենդանիների ժամանակակից միակ սեռը։
Մարմինը պարփակված է արտաքին, մեծ (մոտ 30 սմ տրամագծով) խեցու մեջ, որը պարուրաձև ոլորված է մեկ հարթության մեջ և միջնապատերով բաժանված է բազմաթիվ խցիկների։ Կենդանին տեղավորվում է վերջին՝ ամենամեծ ...
Խիտոններ կամ զրահակիր փափկամարմիններ (լատ.՝ Polyplacophora, ավելի վաղ՝ կողանյարդավորներ, լատ.՝ Amphineura), փափկամորթների տիպի անողնաշարավոր կենդանիների դաս։ Ժամանակակից փափկամորթներից ամենահասարակն են։ Խիտոնների կենտրոնական նյարդային համակարգը բաղկացած է 4 երկայնական թելերից, որոնցից երկուսը ձգվում են մարմնի կողքերով, այստեղից՝...
Խաղողի խխունջ (լատ.՝ Helix pomatia), խոշորամարմին փափկամարմին փորոտանիների դասից։ Հանդիպում է անտառներում, խոնավ վայրերում։ Սնվում է տերևներով՝ հատկապես խաղողի տերևով, որտեղից էլ առաջացել է նրա անունը։ Որոշ աղբյուրների համաձայն, խաղողի խխունջներն սկսել են տարածվել Կենտրոնական և Հարավ-Արևմտյան Եվրոպայի երկրներից:
Դեռևս հին ժաման...
Ակոսափորայիններ (լատ.՝ Solenogastres) փափկամարմինների տիպի դաս։ Դասի ներկայացուցիչներն ունեն որդանման՝ 0,5-22 մմ երկարությամբ մարմին։ Նրանք կորցրել են խեցին, բայց մարմինը ծածկված է կրային խիտ ասեղներով։ Ապրում են փափուկ բուստերի (կորալներ) վրա կամ տիղմի մեջ։ Նկարագրված է շուրջ 230 տեսակ։ Վարում են մեծամասամբ մակաբուծային կյանք։
Կարիճներ (լատ.՝ Scorpionida), սարդակերպերի դասի անողնաշարավոր կենդանիների կարգ։
Մարմնի երկարությունը 1—18 սմ է, բաժանված է գլխակրծքի և հատվածավոր փորիկի, որը կազմված է առջևի լայն և ետին երկար, հաճախ «պոչ» կոչվող մասերից։ Փորիկի վերջին հատվածը վերջանում է 2 թունագեղձերով, որոնք բացվում են կեռ խայթիչի մեջ։ Խայթի...
Մեղուներ, թռչող միջատներ են, սերտորեն կապված կիպրերի և մրջյունների հետ, հայտնի են փոշոտման մեջ իրենց դերով և նրանով, որ տալիս են մեղր և մեղրամոմ։ Ներկայումս հայտնի է 7-9 ճանաչված ընտանիքներում դասակարգված մոտ 20 000 տեսակի մեղու,չնայած դրանց իրական թիվն ավելի մեծ է, ուղղակի նկարագրված չեն։ Դրանց կարելի է հանդիպել բոլոր մայրցամաք...
Մայիսյան բզեզ, թերթաբեղիկավորների ընտանիքի Melolontha սեռի բզեզների 2 տեսակի ընդունված անվանումը։ Երկարությունը 22-29 մմ է։ Մարմինը՝ սև, վերնաթևերը՝ կարմրագորշ, պատված խիտ, գորշ մազիկներով։ Բզեզի 2 տեսակի թրթուրները դեղնասպիտակավուն են (երկարությունը՝ մինչե 60 մմ) և համարյա չեն տարբերվում։ Արևելյան Մայիսյան բզեզը (Melolontha hip...
Խաչափառներ (լատ.՝ Brachyura), տասոտանի խեցգետնակերպերի կարգի անողնաշարավոր կենդանիների ենթակարգ։ Խաչափառների մարմինը բաժանվում է 2 մասի՝ գլխակուրծք և փոր։ Գլխակուրծքը լայն է, եռանկյուն կամ ձվաձև, խիտինային զրահով ծածկված։ Փորը նեղ է, կարճ, գլխակրծքի տակ քաշված։ Քայլող ոտքերի առաջին զույգն ունի աքցանաձև ճանկեր, որոնք հիմնականում ...
Cherax snowden, Parastacidae ընտանիքի Cherax ցեղի տասնոտանի խեցգետինների տեսակ։ Նկատվում են Ինդոնեզիայում՝ Արևմտյան Պապուայում: Իր անվանումն ստացել է ի պատիվ ամերիկացի նախկին գաղտնի հետախույզ Էդվարդ Սնոուդենի:
ՏարածումըՍկզբնական արեալը Ինդոնեզիայում է՝ Արևմտյան Պապուայում (Oinsok River Drainage, Sawiat District, Չենդրավասիա թեր...
Նեմերտիններ (անգլ.՝ Nemertini), անողնաշարավոր կենդանիների տիպ։ Գերազանցապես ծովային, ազատ ապրող, գիշատիչ, հազվադեպ մակաբույծ կենդանիներ են։ Նեմերտինների երկարությունը սովորաբար 2-20 սմ է, լայնությունը 1-5 մմ (Lineus Iongissimus-ինը՝ 30 մ և 1 սմ համապատասխանաբար)։ Մարմինը երկկողմանի համաչափ է, չհատվածավորված, որդանման ձգված, գորշ...
Հիդրա (Hydra), աղեխորշավորների տիպի հիդրոզոաների դասի անողնաշարավոր կենդանի։ Մարմինը գլանաձև է, երկարությունը՝ 1-1, 5 սմ։ Ապրում է քաղցրահամ ջրերում։ Վարում է նստակյաց կամ քիչ շարժուն կյանք։ Հիդրաներն օժտված են վերականգնման (ռեգեներացիա) ընդունակությամբ։
ԿառուցվածքըՀիդարայի մարմինը գլանաձև է, մարմնի առաջնային մասում գտնվում է բ...
