Ջրասամույր (Lutra lutra), կզաքիսազգիների ընտանիքի գիշատիչ կաթնասուն կենդանի։ Մարմինը ճկուն է, մկանոտ, երկարությունը մինչև 70 սմ, պոչի երկարությունը՝ 45 սմ, կենդանի զանգվածը՝ 6—10 կգ։ Թաթերը կարճ են, մատները լողաթաղանթով միացած։ Լավ լողում ու սուզվում է։ Մազածածկը մեջքի մասում մուգ գորշ գույնի է, փորի կողմից՝ բաց արծաթավուն...
Անտառային կատու (լատ.՝ Felis silvestris լատ.՝ fēles (fēlis)-ից), եվրոպական կամ վայրի կատու, կատվազգիների ընտանիքի գիշատիչ կաթնասուն կատվազգիների ընտանիքից։
Արտաքին կառուցվածքՄարմնի երկարությունը 63-75 սմ է, պոչինը՝ 30-34 սմ, կենդանի զանգվածը՝ մինչև 6 կգ։ Շիկամոխրագույն է՝ դեղնավուն երանգով, որովայնի վրա երբեմն լինում են միահավա...
Եղեգնակատու (լատ.՝ Felis chaus), կատվազգիների ընտանիքի գիշատիչ կաթնասուն կենդանի։
ՀՀ-ում տարածված է Արարատի, Արմավիրի մարզերում (Արաքս գետի հովտում), հանդիպում է նաև Սյունիքի, Վայոց ձորի, Գեղարքունիքի և այլ մարզերում։
Բույնը կառուցում են թփուտներում, չոր ճյուղերի մեջ կամ գետնի վրա, երբեմն զբաղեցնում է տարբեր կենդանիների հին բն...
Սովորական աղվեսը (լատ.՝ Vulpes vulpes) շնազգիների պատկանող կենդանի է, որը մտնում է իրական աղվեսների տեսակի մեջ` հանդիսանալով տեսակի ամենաշատ հանդիպող կենդանին։ Սովորական աղվեսները ապրում են Հյուսիսային Ամերիկայի, Եվրոպայի և Ասիայի գրեթե բոլոր երկրներում և համարվում են գիշատիչների դասի ամենալայն տարածում ունեցող կենդանին։ Նրանք ա...
Սովորական շնագայլ, չախկալ, ասիական շնագայլ, շեկալա, կամ աֆրիկական գայլ (լատ.՝ Canis aureus), շնազգիների ընտանիքի կաթնասուն:
Արտաքին տեսքըԱրտաքինով նման է գայլի։ Մարմնի երկարությունը 68-105 սմ է, պոչինը՝ 2227 սմ, կենդանի զանգվածը՝ 6-14 կգ։ Դունչը սուր է, պոչը՝ կարճ։ Մազածածկը կոպիտ է, կոշտ, ցածրորակ։ Ձմռանը մորթին մոխրաշիկավուն ...
Շիկահեր գայլերը կաթնասուն կենդանիներ են։ Մարմնի երկարությունը հասնում է 1 մետրի։ Ունի կարմրագազարագույն երանգ։ Բնակվում է հարավային Ասիայում։ Շիկահեր գայլին անվանում են նաև կարմիր գայլ։ Բնակվում են հարավարևելյան Միացյալ Նահանգներում։ Կարմիր գայլը կամ ասիական վայրի շունը (լատ. Cuon alpinus) բարեկամ է հանդիսանում շնագայլերին, սակա...
Գայլ, գորշ գայլ կամ մոխրագույն գայլ (լատ.՝ Canis lupus) շնազգիների ամենախոշոր և ամենահայտնի ներկայացուցիչն է, որը հիմնականում բնակվում է Եվրասիայի որոշ տարածքներում և Հյուսիսային Ամերիկայում։ Անհիշելի ժամանակներից գայլը բնակվել է մարդու կողքին, նույն պայմաններում։ Մարդու պես միշտ նույն որսն է արել, եղել է մարդու մրցակիցը։ Ընտելա...
Գայլեր (լատ.՝ Canis), կաթնասունների դասի շնազգիների (Canidae) ընտանիքի ցեղ։ Գայլի էգը կոչվում է ճույռ։ Գայլերն ապրում են ոհմակներով։ Որսին մասնակցում են թե որձերը, թե ճույռերը։
Մարմնի երկարությունը 105-160 սմ է, քաշը՝ 32- 50 կգ, հազվադեպ՝ մինչև 76 կգ։ Ապրում է տափաստաններում, հատկապես անասուննեբի արոտատեղերում, անապատնե...
Կառավարությունը 24 669 200 դրամ է է հատկացնում ՀՀ բնապահպանության նախարարությանը Հայաստանում գայլերի դեմ պայքարի համար: Այս որոշումը գործադիրն ընդունեց սույն թվականի ապրիլի 21-ին:
Հայաստանում գայլերի գլխաքանակի կրճատմանն ուղղված կառավարության այս նախաձենությունը մեկնարկել է 2011թ-ից: Պատճառաբանությունն այն է, թե գայլերը կտրուկ ...
ՌԴ նախագահի նախկին օգնական Սերգեյ Յաստրժեմբսկին որսի է մասնակցել Հայաստանում` Կարմիր գրքում ընդգրկված 11-ամյա արու հայկական մուֆլոն խոցելով:
Յաստրժեմբսկին իր ավարի լուսանկարն ուղեկցել է գրառմամբ այն մասին, որ մուֆլոնը տարածված է նաև Իրանում, սակայն քանի որ այդ երկրում մուֆլոնի որսն արգելված է, Հայաստանը միակ երկիրն է, որն այս պ...
Անդրկովկասյան խայտաբղետ մողեսիկ (լատ.՝ Eremias arguta transcaucasica), իսկական մողեսների ընտանիքի, անապատային մողեսիկների (Eremias) ցեղի սողուն։ Որոշ հետազոտողների կողմից դասվում է Ommateremias ենթացեղին կամ ցեղին։ Արևմտյան Անդրկովկասի էնդեմիկ ենթատեսակ է։ Հայաստանում տարածված է Գեղարքունիքի մարզում։ Բնակվում է լեռնատափաստանային...
Անապատային աղվեսը (լատ.՝ Vulpes rueppellii), որը երբեմն անվանվում է նաև Ռուփփելի աղվես (գերմանացի բնագետ Էդուարդ Ռուփփելի պատվին) անապատային շրջաններում ապրող աղվես է, որը պատկանում է իրական աղվեսների շարքին։ Հանդիպում է Աֆրիկայի հյուսիսից մինչև Աֆղանստանի և հարավարևմտյան Պակիստանի տարածքում։
Արտաքին կառուցվածք
Չափսերով շատ փո...
Ալպիական ճայ (լատ.՝ Pyrrhocorax graculus), ագռավների ընտանիքի թռչուն։ Նստակյաց է, քիչ տարածված։
Արտաքին կառուցվածքըՄարմնի երկարությունը 38 սմ է, թևերի բացվածքը՝ 75–85 սմ, կենդանի զանգվածը՝ 240–295 գ։ Փետրավորումը սև է, թևերը՝ կլորավուն, պոչը՝ երկար, կլորավուն։ Նստած վիճակում թևերը չեն հասնում պոչի ծայրին։ Հասունի կտ...
Ազնվասարեկ (լատ.՝ Carduelis spinus), սերիոսների ընտանիքի թռչուն։ Ձմեռող է, հազվագույտ։
Արտաքին կառուցվածքՄարմնի երկարությունը 12 սմ է, թևերի բացվածքը՝ 20-23 սմ, կենդանի զանգվածը 12-14 գ։ Թևերը սև են՝ 2 դեղին շերտերով։ Պոչի եզրային փետուրների հիմքը դեղին հատվածներով է։ Արուի կզակը և թասակը սև են, մեջքը՝ կանաչ, ներքնապոչը՝ սպիտակ...
Ազնիվ եղջերու (լատ.՝ Cervus elaphus) երկսմբակավորների ընտանիքի կճղակավոր կաթնասուն կենդանի։ ՀՀ-ում կլիմայավարժեցվել է Խոսրովի արգելոցում (1970), ապա տեղափոխվել Դիլիջանի արգելոց, որտեղ արագ հարմարվել է տեղանքի պայմաններին։
Մարմնի երկարությունը 185-240 սմ է, պոչինը՝ 8-15 սմ, կենդանի զանգվածը 130-320 կգ։ Մարմնի վերին մասը ավազամոխ...
Քաղաքային ծիծեռնակ (Delichon urbicum), ծիծեռնակների ընտանիքին պատկանող թռչուն։
Արտաքին կառուցվածքՔաղաքային ծիծեռնակի մարմնի վերին մասը կապտասև է՝ մետաղափայլով, նախորդ տեսակի համեմատությամբ՝ պոչը կարճ է, մկրատաձև կտրվածքով։ Մեջքի, պոչի մակերեսը և որովայնը սպիտակ են։ Քաշը՝ 20-22 գ, թևի երկարությունը՝ 97-118 մմ։
ԲնադրումՀՀ-ում բն...
Աթոր оляпка (Cinclus cinclus), աթորների ընտանիքի պատկանող թռչուն։
Արտաքին կառուցվածքԱթորի գլուխը և պարանոցը դարչնագույն են, մեջքը, պոչը՝ մոխրագույն, կոկորդը, կտնառքը և կուրծքը՝ սպիտակ, որովայնը՝ սպիտակ կամ բաց մոխրագույն։ Աթորի քաշը՝ 60-70 գ, թևի երկարությունը՝ 79-98 մմ։
ԿենսակերպՀՀ-ում նստակյաց թռչուն է։ Աթորը հանդիպում է բաց...
Փուփուլավոր արտույտ կամ աբեղաձագ կամ աբեղուկ (լատ.՝ Galerida cristata), արտույտների ընտանիքին պատկանող թռչուն։
Մարմնի վերին մասը մոխրագույն է՝ երկայնակի լայն բծերով, որովայնը ծիկասպիտակավուն է, ունի սրածայր, լավ զարգացած փուփուլ։ Քաշը՝ 45 գ, թևի երկարությունը՝ 94-114 մմ։
ՀՀ-ում նստակյաց թռչուն է, տարածված է առավելապես կիսաանապ...
Սևաճակատ շամփրուկ (Lanius minor), շամփրուկների ընտանիքին պատկանող թռչուն։
Արտաքին կառուցվածքՍևաճակատ շամփրուկի ճակատը և կտուցի հիմքից դեպի ծոծրակը տարածող բեզանման շերտերը սև են։ Գլխի վերին մասը, ծոծրակը և մեջքը՝ բաց մոխրագույն, թևերը՝ սև՝ լայնակի սպիտակ շերտով, որը թռիչքի ժամանակ ավելի լավ է երևում։ Պոչը սև է, եզրային փետուրնե...
Սև կեռնեխ (լատ.՝ Turdus merula), կեռնեխների ընտանիքի պատկանող թռչուն։ Ժողովուրդը անվանում է նաև մոշահավ։
ՆկարագրությունըՍև կեռնեխի արուի փետրավորումը լրիվ սև է, կտուցը, կոպերը նարնջագույն են, էգերը և երիտասարդ առանձնյակները մոխրագույն են՝ սև կտուցով։ Քաշը՝ 75-120 գրամ է, թևի երկարությունը՝ 117-143 միլիմետր։
ԿենսակերպըՀայաստանո...
