Քոսքսուկ. ՀՀ Բույսեր

Քոսքսուկ, քոսաբույս, այրեծաղիկ (լատ.՝ Scabiósa), ակքանազգիների ընտանիքի միամյա կամ բազմամյա խոտաբույսերի ցեղ։

Կենսաբանական նկարագիր
Ցողունը կանգուն է, վերին մասում՝ ճյուղավորվող, բարձր.՝ 30-70 (5-70) սմ։ Տերևները հակադիր են, ամբողջական կամ փետրաբաժան՝ պատված նուրբ մազիկներով։ Ծաղկաբույլը գլխիկանման է, ծաղիկները՝ բաց դեղին, կապույտ, վարդագույն կամ վառ ծիրանագույն։ Ծաղկում է հունիս-օգոստոսին։ Պտուղը սերմիկ է։ Բոլոր տեսակները մեղրատու են։

Տարածում
Տարածված է բոլոր մարզերի լեռնային գոտիներում։ Աճում է չոր, քարքարոտ, խճոտ լանջերին, կիսաանապատներում, չորասեր համակեցություններում, որոշ տեսակներ՝ ալպյան և ենթալպյան մարգագետիններում, անտառներում, բառեխառն գոտիներում և այլն։

Տեսակներ
Հայտնի է մոտ 80 (այլ տվյալներով՝ 100), ՀՀ-ում՝ 10 տեսակ՝

• Քոսքսուկ աղավնու (Տ. columbaria),
• Քոսքսուկ պարսկական (Տ. persica),
• Քոսքսուկ վրացական (Տ. georgica),
• Քոսքսուկ կովկասյան (Տ. caucasica),
• Քոսքսուկ կրկնափետրաձև (Տ. bipinnata) և այլն։