Ջղաշուշան. ՀՀ Բույսեր
Ջղաշուշան , (լատ.՝ Funkia) պատկանում է շուշանազգիների (Liliaceae) ընտանիքին։ Հայրենիքը Չինաստանը և Ճապոնիան է։
Կենսաբանական նկարագիր
Պարտեզային ամենասիրված բազմամյա բույսերից մեկն է։ Այս ցեղն ընդգրկում է մի քանի տեսակներ և այլատեսակներ։ Պարտեզային մշակության մեջ հաճախ կարելի է հանդիպել նշտարատերևավոր ջղաշուշանին (F.lancifolia Spreng.), որն աչքի է ընկնում սպիտակ կամ սպիտակ-երկնագույն ծաղիկներով։ Ծաղկում է հուլիս-օգոստոս ամիսներին։ Երևանի պայմաններում հիանալի ձմեռում է բաց գրունտում։ Այս տեսակի այլատեսակն (F.l.albo-marginata) ունի գեղեցիկ, խայտաբղետ տերևներ։ Նույնպիսի տերևներ ունի նաև ալիքատերև տեսակի (F.undulata Otto et Diett.) մի շարք ձևեր։ Այլ տեսակներից աչքի է ընկնում Զիբոլդի ջղաշուշանը (F.Sieboldi Lindl), որն ունի գորշ կանաչագույն տերևներ, ծաղկում է մայիս-հունիս ամիսներին, բաց մանուշակագույն ծաղիկներով։
Մշակում
Բազմանում է թփիկների բաժանումով (վաղ գարնանը) և արմատային կտրոններով։ Պահանջում է սննդանյութերով հարուստ, փուխր հողեր։ Լավ է աճում կիսաստվերում։ Գեղեցիկ տերևները թարմացնում են ծաղկեփնջերի ընդհանուր տեսքը։ Ջերմատներում կարելի է ծաղկեցնել ժամկետից շուտ։ Այդ նպատակի համար տերևաթափ եղած բույսերը անհրաժեշտ է աշնանից հանել բաց գրունտից, և տնկելով թաղարներում, փոխադրել ջերմատուն։ Այստեղ բույսերը պետք է պահպանել 3-5° ջերմության պայմաններում ու հետևել, որպեսզի հողը թաղարներում միշտ խոնավ մնա։ Հունվար ամսին անհրաժեշտ է դրանք տեղափոխել կիսատաք ջերմատուն և տեղադրել դարակների վրա, լույսին մոտ։ Կոճղարմատների վրա գտնվող բողբոջները արագ թափով սկսում են զարգանալ և կարճ ժամանակամիջոցում տերևներ արձակում։ Այդ ամբողջ ժամանակամիջոցի ընթացքում պետք է բույսերը 1-2 անգամ սնուցել ամոնիում սուլֆատով։ Գարնանը բույսերը նորից տեղադրել բաց գրունտ տնկել պարարտ հողում։ Երբ բույսերը վերականգնվում են, նորից փոխադրել ջերմատուն։
Կիրառում
Ջղաշուշանները օգտագործվում են նաև ծաղկանոցներում, միքսբորդերներում, խմբավորումներում և շրջեզրերում։