Համասպրամ, (լատ.՝ Melandrium), մեխակազգիների ընտանիքի միամյա կամ բազմամյա խոտաբույսերի ցեղ ։ Հայտնի է մոտ 100 տեսակ։ Համասպրամը մտնում է Silene L. (Ծվծվուկ) դասի հոմանիշների մեջ։
Կենսաբանական նկարագիր
Ցողունն ուղիղ է, եղանաձև ճյուղավորվող, բարձրությունը՝ 40-80 սմ։ Ստորին տերևները կոթունավոր են, ձվաձև, վերինները՝ ձվանշտարաձև, ս...
Խարբուկ (լատ.՝ Lapsana), խաբվան, ստնքախոտ, խարշուկ, ղճի, աստղածաղկազգիների (բարդածաղկավորներ) ընտանիքի միամյա, երկամյա և բազմամյա խոտաբույսերի ցեղ։
ՏարածվածությունՏարածված է բոլոր մարզերում։ Աճում ստորինից մինչև վերին լեռների, գոտիների անտառների բացատներում և եզրերին, ենթալպյան մարգագետիններում և այլն։
ԿառուցվածքՑողունն ուղիղ ...
Աղավնիճ (լատիներեն՝ Verbéna), աղավնիճազգիների (Verbenáceae) ընտանիքի բույսերի ցեղ, որի տեսակները միամյա, բազմամյա խոտաբույսեր և կիսաթփեր են։
Տարածվածությունը
Հայրենիքը Հարավային Ամերիկան է (Բրազիլիա, Պերու)։ Առավելապես տարածված է արևադարձային և մերձարևադարձային գոտիներում։ ՀՀ-ում աճում է Դեղատու աղավնիճը (Verb&ea...
Կնյուն (լատ.՝ Juncus), դոզա, ճղեմ, ագռավի ծաղիկ, կնյունազգիների ընտանիքի միամյա և բազմամյա խոտաբույսերի ցեղ։ Հայտնի է մոտ 250։
Կենսաբանական նկարագիր
Կնյունի տեսակները հիմնականում ունեն կոճղարմատներ, իսկ որոշներն առաջացնում են խոշոր (մինչև 1,5 մ տրամագծով) գուղձեր (օրինակ՝ սուր Կնյուն)։ Ցողունը կանգուն է, նեղ գծաձև, բարձրանում՝...
Զիվան կամ ղանթափա (լատ.՝ Cephalaria), ակքանազգիների ընտանիքի միամյա կամ բազմամյա խոտաբույսերի ցեղ։
Կենսաբանական նկարագիրՑողունի բարձր, մինչև 1 մ է (երբեմն՝ ավելի)։ Տերևները հակադիր են, փետրաբաժան, երբեմն՝ ամբողջական։ Ծաղկաբույլը գնդաձև կամ ձվաձև գլխիկ է։ Ծաղիկները դեղնավուն են կամ երկնագույն՝ պատված կաշեկերպ, կղմինդրաձև դասավոր...
Խոզանափուշ (լատ.՝ Cousinia), կուզենիա, աստղածաղկագգիների (բարդածաղկավորներ) ընտանիքի միամյա, երկամյա և բազմամյա խոտաբույսերի, հազվադեպ՝ կիսաթփերի ցեղ։
Կենսաբանական նկարագիր
Ցողունը կոշտ է և չոր, ճյուղերը՝ փշակալած, բարձրությունը՝ 40-50 սմ տերևներն ամբողջականից փետրաբաժան են, բլթակավոր։ Ծաղկաբույլը գնդաձև զամբյուղ է, ծաղիկները՝...
Շերեփուկախոտ (լատ.՝ Potamogeton), գետաբույս, ջրահասկ, շերեփուկախոտազգիների ընտանիքի բազմամյա կոճղարմատավոր ջրային խոտաբույսերի ցեղ։
Կենսաբանական նկարագիր
Ցողունի երկարությունը 2-3 (6) մ է։ Տերևները տարբեր ձևերի (թելանմանից մինչև լայն էլիպսաձև) են, ստորջրյաները՝ թաղանթային, թափանցիկ, լողացողները՝ կաշեկերպ, ամուր։ Ծաղկաբույլը հա...
Մակլուրա (լատ.՝ Maclura), թթազգիների ընտանիքի բույսերի ցեղ։ Հայտնի է 1 տեսակ՝ պտղաբեր կամ նարնջագույն մակլուրա։ Մինչև 20 մ բարձրությամբ և 1 մ բնի տրամագծով տերևաթափ ծառ է։
Կենսաբանական նկարագիր
Տերևները փայլուն են, ամբողջաեզր, ձվաձև կամ երկարավուն նշտարաձև, պարուրաձև դասավորված։ Յուրաքանչյուր տերևածոցում կա 1-2 բարակ փուշ։ Ծաղ...
Վառվռուկ (լատ.՝ Alyssum), կաղամբազգիների (խաչածաղկավորներ) ընտանիքի միամյա, երկամյա կամ բազմամյա խոտաբույսերի կամ փոքրիկ կիսաթփերի ցեղ։ Հայտնի է մոտ 150 (այլ տվյալներով՝ 100), ՀՀ-ում՝ 15(18) տեսակ՝ դաշտային վառվռուկ(Alyssum minus), բաժակային վառվռուկ(Alyssum alyssoides), գեդամի վառվռուկ(Alyssum gehamense) և այլն։
Տարածվածությու...
Չվանամամուռ (լատ.՝ Funaria), չվանամամուռազգիների ընտանիքի տերևացողունային մամուռների ցեղ։ Հայտնի է 80, ՀՀ-ում՝ 2 տեսակ՝
Չվանամամուռ խոնավասեր (Funaria hydrometrica)
Չվանամամուռ մուլենթերգի (Funaria muhlenbergii)։
Կենսաբանական նկարագիր
Ցողունի բարձրությունը 1-3 սմ է։ Վերին տերևները երկարավուն են, հակառակ ձվաձև, երիկամաձև՝...
Անապատասեզ (լատ.՝ Eremopyrum), դաշտավլուկազգիների (հացազգիներ) ընտանիքի միամյա խոտաբույսերի ցեղ։ Հայտնի է 8, ՀՀ-ում՝ 4 տեսակ՝ անապատասեզ ցորենանման (E. triticeum), անապատասեզ արևելյան (E. orientale), անապատասեզ Բոնապարտի (E. bonaepartis) և անապատասեզ տարածվող (E. disians)։
ՏարածվածությունըՏարածված է անապատային, կիսաանաւգատային ...
Բռնչի (լատ.՝ Viburnum), գերիմաստի, այծատերևագգիների ընտանիքի բարձր թփերի կամ ցածրաճ ծառերի ցեղ։ Հայտնի է մոտ 120 (այլ տվյալներով՝ 200), ՀՀ-ում՝ 2 տեսակ՝ Բ. սովորական (V. opulus) և գերիմաստի (V. lantana)։
Տարածումը ՀայաստանումԱռաջինը հանդիպում է Սյունիքի և հյուսիսարևելյան մարզերի կաղևու-բոխու ենթանտառներում և թփուտներում, երկրոր...
Բարդի բեռլինյան (լատ.՝ Populus berolinensis), ուռազգիների ընտանիքի, բարդի ցեղի բույս։
ՆկարագրությունՏերևաթափ ծառ է` մինչև 25-35 մ բարձրությամբ, 1-1,5 մ բնի տրամագծով և լայն բրգաձև սաղարթով, որը կազմված է բարակ ճյուղերից։ Բնի ներքևի մասը ծածկված է մուգ մոխրագույն, ճաքճքված կեղևով։ Ընձյուղները ձիթագույն են, սկզբնական շրջանում անկ...
Քաֆուրխոտ (լատ.՝ Camphorosma), թելուկազգիների ընտանիքի միամյա կամ բազմամյա խոտաբույսերի կամ ցածրաճ կիսաթփերի ցեղ։
ՏարածումՏարածված է Արարատի, Գեղարքունիքի, Սյունիքի և այլ մարզերում։ Աճում է քարքարոտ, աղուտալկալի լանջերին կամ աղուտներում և գիպսակիր կավերում։
Կենսաբանական նկարագիրԿիսաթփերի բարձրությունը 25-75 սմ է։ ճյուղերը կարճ...
Կպչուկ (լատ.՝ Lappula), գաղտրիկազգիների ընտանիքի, հիմնականում՝ միամյա, երբեմն՝ երկամյա, հազվադեպ՝ բազմամյա խոտաբույսերի ցեղ։
ՏարածումՏարածված է Արագածոտնի, Շիրակի, Լոռու, Գեղարքունիքի և այլ մարզերում։ Աճում է չոր, անպտուղ լանջերին և ամայի վայրերում, աղբոտում ցանքերը։
ԲնութագիրՑողունը ճյուղավորվող է, գորշասպիտակավուն, բարձրձրու...
Ցաքի (լատ.՝ Paliúrus), ժանտափուշ, փշենի, շապան, դժնիկազգիների ընտանիքի բույսերի ցեղ։
Հայտնի է 8, ՀՀ-ում՝ 1 տեսակ՝ ցաքի փշոտ (P. spina- christi)։
Տարածում
Հանդիպում է Արագածոտնի, Տավուշի, Վայոց ձորի, Սյունիքի մարզերի ստորին, հազվադեպ՝ միջին լեռնային գոտիներում (800-1200, հազվադեպ՝ 1500 մ բարձրություններում)։ Աճում է չոր...
Էֆեդրա, սարի չամիչ, լեռնաչամիչ, (լատ.՝ Ephedraceae), գնետայինների (Gnetopsida) դասի բույս, հանդիսանում է էֆեդրայիննների (Ephedrales) կարգի և էֆեդրազգիների/սարիչամիչազգիների/լեռնաչամիչազգիների (Ephedraceae) ընտանիքի միակ ցեղը։ Էֆեդրան երկտուն, հազվադեպ՝ միատուն, մշտադալար ծառ կամ թուփ է։ Հայտնի է մոտ 70 տեսակ։
Ծաղիկները միասեռ ե...
Ճավշիր (լատ.՝ Opopanax), ջոշ իր, նեխուրազգիների (հովանոցավորներ) ընտանիքի բազմամյա խոտաբույսերի ցեղ։ Հայտնի է 3 տեսակ։
Կենսաբանակն նկարագիր
Ցողունի բարձր, մինչև 150 սմ է։ Ստորին մասի տերևները կրկնակի փետրաբաժան են, երկարակոթուն, վերինները՝ ավելի փոքր։ Ծաղկաբույլը հովանոց է, ծաղիկը՝ դեղին, պտուղը՝ ձվաձև կամ էլիպսաձև։
Հայաստանո...
Լուպին (լատ.՝ Lupinus), թրմուզ, եգիպտաոլոռ, բակլազգիների (թիթեռնածաղկավորներ) ընտանիքի միամյա կամ բազմամյա խոտաբույսերի, կիսաթփերի, հազվադեպ՝ թփերի ցեղ։
Կենսաբանական նկարագիր
Ցողունն ուղիղ է, ճյուղավորվող, բարձրությունը՝ 1-1,5 մ։ Տերևները հերթադիր են, բարդմատնաձև, տերևիկները՝ ամբողջաեզր, երկարավուն-օվալաձև, գծանշտարաձև, երկարա...
Կոկռոշենի (լատ.՝ Ribes uva-crispa) կոկռոշազգիների ընտանիքի բազմամյա բույսերի ցեղ։ Հայտնի է մոտ 50, ՀՀ-ում՝ 1 տեսակ՝ Կոկռոշենի թեքված կամ Եվրոպական (G. reclinata)։
Կենսաբանական նկարագիր
Տարբեր բարձրության (մինչև 1 մետր) թփեր են։ Ընձյուղները պատած են բաց կարմրավուն փշերով, տերևները մանր են, հերթադիր, բլթակավոր, ատամնաեզր։ Տ...
