Տափաստանային հողմավար բազեն Բազեների ընտանիքին պատկանող թռչուն է։
Կարգավիճակը: Հայաստանում հազվագյուտ տեսակ է՝ բնադրման տեղային բնույթով: Տեսակն ընդգրկված է ԲՊՄՄ Կարմիր ցուցակում (ver. 3.1) «Vulnerable A2bce+3bce+4bce» կարգավիճակով: ԲՊՄՄ Կարմիր ցուցակի չափորոշիչներով գնահատվում է որպես «Խոցելի»` VU A2bce...
Լվածաղիկ (լատ.՝ Tanacetum), տարկավան, ազարիոն, մեղվամուշկ, աստղածաղկազգիների (բարդածաղկավորներ) ընտանիքի բազմամյա բուրավետ խոտաբույսերի ցեղ։
Բույսի այլ անվանումներն են` տարկավան, ազարիոն, մեղվամուշկ։ Հայտնի է եղել դեռևս 3000 տարի առաջ։ Միջնադարում մշակել են Կարլ Մեծի այգիներում (771-814), հարգի է եղել Ելիզավետա Ա թագուհու ժաման...
Թզենի (լատ.՝ Ficus), թթազգիների ընտանիքի մերձարևադարձային պտղատու, տերևաթափ ծառ կամ թուփ։ Հանդիպում է Տավուշի և Սյունիքի մարզերի ստորին լեռն, գոտիներում։ Մշտականաչ (հազվադեպ՝ տերևաթափ) ծառեր և թփեր են, երբեմն մագլցող լիաններ։
Աճում է կրահողերում, քարքարոտ, ժայռոտ, արևահար լանջերին, կիրճերում, գետահովիտներում. գրանցված է ՀՀ Կարմ...
Ջրարծիվը Ջրարծիվների ընտանիքին պատկանող թռչուն է։
Կարգավիճակը: Սակավաթիվ, վտանգված տեսակ է: Գրանցված է նախկին ԽՍՀՄ Կարմիր գրքում: Տեսակն ընդգրկված է ԲՊՄՄ Կարմիր ցուցակում (ver. 3.1) «Least Concern» կարգավիճակով: ԲՊՄՄ Կարմիր ցուցակի չափորոշիչներով գնահատվում է որպես «Խոցելի»` VU D1:
Տարածվածությունը: Տես...
Բորակաթուփ (լատ.՝ Nitraria), բորակաթուփազգիների ընտանիքի թփուտների ցեղ։ Հայտնի է 10, ՀՀ-ում՝ 1 տեսակ՝ բորակաթուփ Շոբերի (N. schoberi)։
Ցողունը փռված է, խիստ ճյուղավորվող, փշոտ, սպիտակակեղև, բարձրությունը՝ 30-200 սմ։ Տերևները փնջերով են, նստադիր, երկարավուն՝ բութ գագաթով, հիմքում՝ նեղ։ Ծաղկաբույլը խխունջաձև է, ծաղիկները՝ կանաչադ...
Գաճաճ արծիվը Ճուռակների ընտանիքին պատկանող թռչուն է։
Կարգավիճակը: Տեսակն ընդգրկված է ԲՊՄՄ Կարմիր ցուցակում (ver. 3.1) «Least Concern» կարգավիճակով: ԲՊՄՄ Կարմիր ցուցակի չափորոշիչներով գնահատվում է որպես «Խոցելի»` VU D1:
Տարածվածությունը: Այս տեսակը բնադրում է Հյուսիսարևմտյան Աֆրիկայում, Կենտրոնական Ասիայ...
Բոշխ (լատ.՝ Carex), բոշխազգիների ընտանիքի բազմամյա խոտաբույսերի ցեղ։ Հայտնի է 2000, ՀՀ-ում՝ 65 տեսակ։
Ցողունը եռանիստ է, երբեմն՝ գլանաձև, առանց հանգույցների, բարձրությունը՝ 1080 սմ։ Տերևները նեղ են, գծաձև, կտրող, ծաղիկները՝ միասեռ, միատուն, հասկիկները՝ բազմածաղիկ։ Ծաղկում է մայիս-հուլիսին։ Պտուղը եռանիստ ընկուզիկ է։ Որոշ տեսակն...
Բոխի (լատ.՝ Carpinus), ղաժի, կեչազգիների ընտանիքի տերևաթափ ծառերի, հազվադեպ՝ թփերի ցեղ։ Հայտնի է մոտ 50, ՀՀ-ում՝ 2 տեսակ։
ՀՀ-ում տարածված են բոխի սովորական կամ կովկասյան (C. caucasica) և Բ. արևելյան կամ ղաժի (C. orientalis)։ Առաջինը տարածված է գրեթե բոլոր մարգերում (բացառությամբ՝ Սևանի ավազանի և Վայոց ձորի մարզի), երկրորդը հիմն...
Քարարծիվը Ճուռակների ընտանիքին պատկանող թռչուն է։
Կարգավիճակը: Սակավաթիվ, խոցելի տեսակ է: Գրանցված է Ռուսաստանի Դաշնության Կարմիր գրքում: Տեսակն ընդգրկված է ԲՊՄՄ Կարմիր ցուցակում (ver. 3.1) «Least Concern» կարգավիճակով: ԲՊՄՄ Կարմիր ցուցակի չափորոշիչներով գնահատվում է որպես «Խոցելի»` VU D1:
Տարածվա...
Կատեգորիա:Կրիտիկական վիճակում գտնվող տեսակ է: Հայտնի է ընդամենը 1 փոքրիկ պոպուլյացիան 10 քառ. կմ–ից պակաս տարածման և բնակության շրջանների մակերեսով: Հայաստանի Կարմիր գրքի առաջին հրատարակության մեջ ընդգրկված չէր: Ընդգրկված չէ CITES–ի և Բեռնի կոնվենցիաների հավելվածներում:
Նկարագրություն:Տրագականտային թուփ՝ 10–35...
Բլրային արծիվը Ճուռակների ընտանիքին պատկանող թռչուն է։
Կարգավիճակը: Հայաստանի ֆաունայի համար անհետացող տեսակ է: Տեսակն ընդգրկված է ԲՊՄՄ Կարմիր ցուցակում (ver. 3.1) «Vulnerable C2a(ii)» կարգավիճակով: ԲՊՄՄ Կարմիր ցուցակի չափորոշիչներով գնահատվում է որպես «Խոցելի»` VU C2a(ii):
Տարածվածությունը: Նախկին ԽՍՀՄ...
Արևադարձ (լատ.՝ Heliotropium), խամբար, արևադեմ, գաղտրիկազգիների ընտանիքի միամյա կամ բազմամյա խոտաբույսերի ցեղ։ Հայտնի է 220, ՀՀ-ում՝ 7 տեսակ՝ արևադարձ էլիպսաձև (H, ellipticum), արևադարձ եվրոպական (H, europaeum), արևադարձ թավապտուղ (H, lasiocarpum), արևադարձ Ցվելյովի (H. tzvelevii)՝ էնդեմիկ, արևադարձ ցածր (H, supinum)՝ հազվագյուտ...
Արքայապսակ (լատ.՝ Fritillaria), շահպսակ, արքունի կակաչ, շուշանազգիների ընտանիքի բազմամյա խոտաբույսերի ցեղ։ Հայտնի է մոտ 100, ՀՀ-ում՝ 4 տեսակ՝ արքայապսակ դեղին (F. lutea), արքայապսակ կովկասյան (F. caucasica), արքայապսակ հայկական (F. armena), {{bt-armlat|արքայապսակ քրդական|F. kurdica)։
Սոխուկավոր բույս է։ Ցողունի բարձրությունը 20...
Արոսենի (լատ.՝ Sorbus), սնձնի, սրահացի, սին, վարդազգիների (վարդածաղիկներ) ընտանիքի տերևաթափ ծառերի կամ թփերի ցեղ։ Հայտնի է 50 (այլ տվյալներով՝ 100), ՀՀ-ում՝ 10 տեսակ՝ արոսենի ծտիխնձոր (S. aucuparia), արոսենի Թախտաջյանի (S. takhtadzianii), արոսենի հունական (S. graeca) կամ արոսենի ասպաբ, արոսենի երկակի (S. dualis), արոսենի Կուզնեց...
Արծվապտեր (լատ.՝ Pteridium), պտերազգիների ընտանիքի բազմամյա խոտաբույսերի ցեղ։ Հայտնի է 2, ՀՀ-ում՝ 1 տեսակ՝ արծվատեր տավրիկյան (P. tauricum)։
Հանդիպում է միայն Սյունիքի մարզում (Շիկահողի արգելոցում)։ Առաջացնում է մինչև 2 մ բարձր, բուսուտներ. գրանցված է ՀՀ Կարմիր գրքում։ Կոճղարմատը հզոր է, սողացող, ճյուղավորվող։ Տերևները կոթունավ...
Տափաստանային արծիվը Ճուռակների ընտանիքին պատկանող թռչուն է։
Կարգավիճակը: Քիչ քանակությամբ հանդիպող, խոցելի տեսակ է, որը հանդիպում է Հայաստանում հիմնականում չուի ընթացքում: Տեսակն ընդգրկված է ԲՊՄՄ Կարմիր ցուցակում (ver. 3.1) «Least Concern» կարգավիճակով: ԲՊՄՄ Կարմիր ցուցակի չափորոշիչներով գնահատվում է որպես «Խո...
Աստղաշուշան (լատ.՝ Ornithogalum), խնջլոզ, հակինթազգիների ընտանիքի բազմամյա սոխուկավոր խոտաբույսերի ցեղ։ Հայտնի է մոտ 150, ՀՀ-ում՝ 10 տեսակ՝ աստղաշուշան հայկական (O. hajastanum), աստղաշուշան Տեմպսկու (O. tempskyanum), աստղաշուշան լեռնային (O. montanum), աստղաշուշան կարճահասակ (O. brachystachys) և այլն։
Տերևները գծաձև են կամ նշատ...
Մեծ ենթարծիվը Ճուռակների ընտանիքին պատկանող թռչուն է։
Կարգավիճակը: Քիչ քանակությամբ հանդիպող, խոցելի տեսակ է, որը հանդիպում է Հայաստանում հիմնականում չուի ընթացքում: Տեսակն ընդգրկված է ԲՊՄՄ Կարմիր ցուցակում (ver. 3.1) «Vulnerable» C2a(ii) կարգավիճակով: ԲՊՄՄ Կարմիր ցուցակի չափորոշիչներով գնահատվում է որպես «Խոց...
Աշորա (լատ.՝ Secale), տարեկան, դաշտավլուկազգիների (հացազգիներ) ընտանիքի միամյա կամ բազմամյա խոտաբույսերի ցեղ։ Հայտնի է 5, (որոշ տվյալներով 13), ՀՀ-ում՝ 4 տեսակ, վայրի՝ աշորա Վավիլովի (S. vavilovii), միամյա մոլախոտ է, աշորա լեռնային (S.montanum), աշորա Դարալագյազի (S. daralagesi), բազմամյա են և աշորա մշակովի կամ հատիկային (S.cere...
Անթառամ (լատ.՝ Helichrysum), անմեռ ծաղիկ, ոսկարեգ, տիրամոր ծաղիկ և այլն, աստղածաղկազգիների (բարդածաղկավորներ) ընտանիքի բազմամյա խոտաբույսերի կամ կիսաթփերի ցեղ։ Հայտնի է մոտ 500 (այլ տվյալներով՝ 10-12), ՀՀ-ում՝6 տեսակ։
Ցողունի բարձրությունը 15-30 սմ է (երբեմն՝ մինչև 1 մ)։ Տերևները հերթադիր են, պարզ, երկարավուն, ամբողջաեզր։ Ծաղկա...
